Kabla ya kuelekea kwenye mchakato wa kuangalia ushuru wa gari, ni muhimu kufahamu aina mbalimbali za kodi ambazo ni lazima kulipwa kwa gari linaloingizwa:
Kodi ya Forodha (Import Duty): Hii ni kodi inayolipwa kwa serikali ili kuwezesha kuingiza gari kutoka nje ya nchi. Kodi hii inategemea thamani ya gari, umri wake, ujazo wa injini, na aina ya gari.
Kodi ya Ongezeko la Thamani (VAT): Kodi hii inatozwa kwa kiwango cha asilimia 18 ya thamani ya gari pamoja na gharama zote za usafirishaji na ushuru wa forodha.
Kodi ya Ujumuishaji (Excise Duty): Hii ni kodi inayotozwa kwa gari kulingana na aina na ukubwa wa injini. Gari lenye injini kubwa linaweza kutozwa kodi kubwa zaidi.
Kodi za Nyingine: Kuna aina zingine za kodi zinazoweza kutolewa kulingana na sheria na taratibu za TRA, ikiwa ni pamoja na ada ya usajili, ada za vibali, na gharama za kutunza rekodi za gari.
Soma Hii :Jinsi ya kuangalia deni la parking na kulipia Online (TARURA)
Aina za Ushuru wa Magari
- Ushuru wa Forodha (Import Duty):
- Kiwango cha ushuru wa forodha ni asilimia 25% ya thamani ya gari.
- Kodi ya Ongezeko la Thamani (VAT):
- VAT ni asilimia 18% ya thamani ya gari pamoja na ushuru wa forodha.
- Ushuru wa Bidhaa (Excise Duty):
- Hii ni kati ya asilimia 10% hadi 25% ya thamani ya gari, kutegemea na aina ya gari na umri wake.
- Kodi ya Mapato ya Shirika (Corporate Tax):
- Makampuni yanayouza magari pia yanatakiwa kulipa kodi ya mapato ya shirika kwa kiwango cha asilimia 30% ya faida inayopatikana.
Mifano ya Ukokotoaji wa Ushuru
Mfano 1: Gari lenye thamani ya USD 10,000
- Ushuru wa Forodha: 25% ya USD 10,000 = USD 2,500
- VAT: 18% ya (USD 10,000 + USD 2,500) = USD 2,250
- Ushuru wa Bidhaa: 10% ya USD 10,000 = USD 1,000
Jumla ya Ushuru = USD 2,500 + USD 2,250 + USD 1,000 = USD 5,750
Mfano 2: Gari lenye thamani ya USD 20,000
- Ushuru wa Forodha: 25% ya USD 20,000 = USD 5,000
- VAT: 18% ya (USD 20,000 + USD 5,000) = USD 4,500
- Ushuru wa Bidhaa: 15% ya USD 20,000 = USD 3,000
Jumla ya Ushuru = USD 5,000 + USD 4,500 + USD 3,000 = USD 12,500
Faida za Kulipa Ushuru wa Gari Yanayoingizwa kwa Muda
Kulipa ushuru wa gari yanayoingizwa kwa wakati kuna manufaa mbalimbali, ikiwemo:
Kuepuka Adhabu: Ikiwa ushuru hautalipwa kwa wakati, TRA inaweza kutoza faini au kuzuia gari lisiweze kuingia nchini. Pia, kumiliki gari ambalo halijalipiwa ushuru kunaweza kuwa na athari za kisheria.
Kuendelea na Usajili wa Gari: Ili kusajili gari lako, unahitaji kuthibitisha kuwa umelipa ushuru wa gari. Hii inahakikisha kuwa gari lako linazingatia sheria zote za nchi.
Uhuru wa Matumizi ya Gari: Baada ya kulipa ushuru, utaweza kutumia gari lako bila hofu ya kukamatwa au kutozwa adhabu.
Mambo ya Kuangalia Kabla ya Kulipa Ushuru wa Gari Yanayoingizwa
Thamani ya Gari: Hakikisha kuwa umejua thamani halisi ya gari lako kabla ya kuangalia ushuru. Thamani hii itasaidia kuamua kiasi cha kodi utakacholipa.
Hali ya Gari: Gari lenye umri mkubwa linaweza kutozwa kodi ya chini au juu kulingana na sheria. Pia, rekodi za gari kama vile historia ya ajali zinaweza kuwa na athari kwenye ushuru wa gari.
Taarifa Sahihi: Hakikisha kuwa taarifa zote unazotoa kwa TRA ni sahihi. Makosa ya taarifa yanaweza kusababisha ucheleweshaji wa mchakato wa malipo au hata kuzuia gari lako kuingizwa nchini.