Kunyonyesha ni moja ya njia muhimu za kumtunza mtoto mchanga, lakini wakati mwingine mama anaweza kukutana na hali ya kuwa na ujauzito mwingine wakati bado ananyonyesha mtoto wake wa kwanza. Hii ni hali inayoweza kuleta maswali mengi kwa mama mjamzito: Je, ni salama kuendelea kunyonyesha mtoto mwingine wakati una mimba nyingine? Katika makala hii, tutachunguza masuala haya kwa kina, tukiangalia athari za kunyonyesha wakati wa ujauzito, faida na changamoto zinazohusiana na hali hii, na ni vigezo gani mama anapaswa kuzingatia.
Kunyonyesha Wakati wa Ujauzito: Ni Salama?
Kwa ujumla, ni salama kuendelea kunyonyesha mtoto wakati una mimba nyingine, lakini kuna mambo kadhaa ambayo mama anapaswa kuzingatia. Kunyonyesha wakati wa ujauzito kunaweza kuwa na athari ndogo kwa mama na mtoto aliye tumboni, lakini siyo kila mama anayeweza kustahimili hali hii, na inategemea na afya yake binafsi, hatua ya ujauzito, na ustawi wa mtoto aliyeko kwenye kifuko cha uzazi.
a) Homoni za Kunyonyesha na Ujauzito
Wakati wa kunyonyesha, mwili wa mama hutengeneza homoni za prolactin na oxytocin. Prolactin ndiyo homoni inayoanzisha uzalishaji wa maziwa, na oxytocin inahusika na msukumo wa maziwa kutoka kwenye matiti. Oxytocin pia ina jukumu la kuchochea mikazo ya misuli ya mji wa uzazi, na hii inaweza kusababisha uterine contractions (mikatizo ya mji wa uzazi). Ingawa mikatizo hii ni ya kawaida, inaweza kuleta wasiwasi kwa baadhi ya wanawake, hasa ikiwa wanakaribia hatua ya kujifungua au wanakutana na hatari ya kuharibika kwa ujauzito. Hata hivyo, kwa wanawake wengi, kunyonyesha hakufanyi mikazo hii kuwa hatari, na hali hiyo haileti tatizo kubwa.
b) Kunyonyesha na Hatari ya Kujifungua Mapema
Kwa mama ambaye ananyonyesha na pia ana mimba nyingine, kuna hatari ndogo ya kuingia katika uchungu mapema (preterm labor) kutokana na mikazo inayosababishwa na oxytocin wakati wa kunyonyesha. Hata hivyo, hatari hii ni ndogo sana kwa wanawake wanaokuwa na ujauzito wa kawaida, ambao hawana matatizo ya kiafya au matatizo ya ujauzito.
Faida za Kunyonyesha Wakati wa Ujauzito
Kwa upande mwingine, kunyonyesha wakati wa ujauzito kuna faida kadhaa, ikiwa ni pamoja na:
a) Faida kwa Mtoto Aliye Tumboni
Kunyonyesha kunasaidia mwili wa mama kudumisha kiwango cha homoni za prolactin, ambazo zinahusika na uzalishaji wa maziwa. Hii inamsaidia mama kuwa na uzalishaji wa maziwa ya kutosha pindi mtoto anapozaliwa, na pia huweza kusaidia mchakato wa kujenga kinga mwilini kwa mtoto aliye tumboni.
b) Faida kwa Mtoto Aliye na Ujauzito wa Nje
Kwa mtoto anayenyonya, kunyonyesha bado kuna manufaa mengi. Maziwa ya mama yanabaki kuwa chanzo muhimu cha lishe kwa mtoto, na kunyonyesha pia husaidia katika kujenga uhusiano wa kihisia kati ya mama na mtoto. Kwa watoto wachanga, kunyonyesha pia ni muhimu kwa ajili ya ukuaji wa akili na kinga ya mwili.
3. Changamoto za Kunyonyesha Wakati wa Ujauzito
Ingawa kuna faida, kunyonyesha wakati wa ujauzito kunaweza kuwa na changamoto, ambazo mama anapaswa kuzitambua:
a) Chovu na Uchovu
Wakati wa ujauzito, mwili wa mama unahitaji nishati nyingi ili kusaidia ukuaji wa mtoto aliye tumboni. Kunyonyesha pia kunahitaji nguvu na nishati. Hii inaweza kusababisha uchovu mkubwa, na mama anaweza kujikuta akichoka na kuathiri afya yake ya jumla.
b) Kuhisi Maumivu ya Matiti
Wakati wa ujauzito, matiti ya mama yanaweza kuwa nyeti zaidi kutokana na mabadiliko ya homoni. Kunyonyesha katika kipindi hiki kunaweza kusababisha maumivu ya matiti, na hii inaweza kuwa isiyo ya starehe kwa mama. Kwa baadhi ya wanawake, maumivu haya yanaweza kuwa makali zaidi na kumfanya aache kunyonyesha.
c) Kupungua kwa Uzito wa Mama
Mama anayenyonyesha wakati wa ujauzito anahitaji kalori za ziada ili kuunga mkono uzalishaji wa maziwa pamoja na ukuaji wa mtoto aliye tumboni. Ikiwa mama hatapata lishe ya kutosha au akashindwa kufuatilia ulaji wa vyakula vyenye virutubisho, kuna hatari ya kupunguza uzito wake, jambo ambalo linaweza kuwa hatari kwa afya yake na ya mtoto aliye tumboni.
Soma hii :Je Mama anaye nyonyesha anaweza kupata Ujauzito/Mimba?
Wakati Gani Mama Anapaswa Kusitisha Kunyonyesha?
Ingawa kunyonyesha wakati wa ujauzito ni salama kwa wanawake wengi, kuna hali ambazo mama anapaswa kusitisha kunyonyesha. Hizi ni pamoja na:
- Matatizo ya kiafya: Ikiwa mama ana matatizo ya kiafya kama vile shinikizo la damu, hatari ya kuharibika kwa mimba, au dalili za uchungu wa mapema (preterm labor), daktari anaweza kumshauri kusitisha kunyonyesha ili kupunguza mzigo wa mwili.
- Uchovu mkubwa: Ikiwa mama anahisi uchovu mwingi na kukosa nguvu, inaweza kuwa bora kutafuta njia mbadala ya kulisha mtoto, kama vile maziwa ya fomu, ili kupumzika na kuokoa nishati.
Wakati Bora wa Kusitisha Kunyonyesha
Wakati mwingine, mama anaweza kuamua kusitisha kunyonyesha kwa sababu ya hatua ya ujauzito. Hii inaweza kuwa wakati wa mwisho wa ujauzito, wakati ambapo mtoto aliye tumboni anahitaji nishati na virutubisho zaidi, au wakati mama anahitaji kupumzika ili kuhakikisha afya yake.