Mnyonyo (Ricinus communis) ni mmea unaojulikana zaidi kwa mbegu zake, lakini majani yake pia yana nguvu kubwa za tiba asilia ambazo zimekuwa zikitumika kwa vizazi vingi. Majani ya mnyonyo yana virutubisho na kemikali asilia zenye uwezo wa kutibu na kuimarisha afya ya mwili, hasa katika tiba za kienyeji.
1. Hutibu maumivu ya viungo na misuli
Majani ya mnyonyo hutumika kwa kupaka juisi au kusaga na kuweka sehemu yenye maumivu. Yana uwezo wa kupunguza maumivu ya viungo na kupunguza uvimbe kutokana na asili yake ya kupunguza uchochezi (anti-inflammatory).
2. Hutibu homa
Majani haya huweza kusaidia kushusha homa kwa njia ya asili. Hupakwa au kufungwa kwenye paji la uso au kifua kwa muda, jambo linalosaidia kushusha joto la mwili.
3. Hutibu kuvimbiwa
Majani ya mnyonyo yakichemshwa na maji, maji yake hutumika kama tiba ya asili ya kuondoa kuvimbiwa. Yanachochea mfumo wa usagaji chakula kufanya kazi vizuri.
4. Hupunguza maumivu ya tumbo
Wakati mwingine watoto na watu wazima hupewa maji ya majani ya mnyonyo yaliyoandaliwa maalum ili kupunguza maumivu ya tumbo na gesi tumboni.
5. Huchochea utoaji wa maziwa kwa akina mama wanaonyonyesha
Majani ya mnyonyo yanapowekwa kwenye kifua huchochea uzalishaji wa maziwa kwa mama anayenyonyesha kutokana na uwezo wake wa kuongeza mzunguko wa damu.
6. Hutibu maambukizi ya ngozi
Juisi ya majani ya mnyonyo husaidia kutibu majipu, upele, na maambukizi mengine ya ngozi kwa kuzuia ukuaji wa bakteria na kuharakisha uponyaji wa vidonda.
7. Husaidia kwenye matatizo ya hedhi
Kwa wanawake wanaopata maumivu makali wakati wa hedhi, juisi ya majani ya mnyonyo au sehemu iliyopondwa inaweza kufungwa tumboni kupunguza maumivu.
8. Hutumika kama dawa ya asili ya kuua wadudu
Majani ya mnyonyo hutoa harufu na kemikali zinazoweza kufukuza wadudu waharibifu, hivyo hutumika kulinda mazao.
Tahadhari
Usitumie majani ya mnyonyo kupita kiasi kwani yana kemikali ambazo zikizidi zinaweza kuwa na madhara.
Ni muhimu kushauriana na mtaalamu wa tiba asilia au daktari kabla ya matumizi, hasa kwa watoto na wanawake wajawazito.
Maswali Yanayoulizwa Mara kwa Mara (FAQs)
Je, majani ya mnyonyo yana sumu?
Ndiyo, yana kemikali zinazoweza kuwa sumu zikichukuliwa kwa wingi, ndiyo maana yanapaswa kutumika kwa kiwango kinachoshauriwa.
Je, majani ya mnyonyo yanaweza kutumika kwa watoto?
Ndiyo, lakini lazima yatumiwe kwa uangalifu na mara nyingi huchanganywa na dawa zingine za asili kwa kiwango kidogo.
Majani ya mnyonyo hutumika vipi kutibu maumivu ya tumbo?
Husagwa na kukamuliwa maji yake, kisha hutumika kwa kipimo kidogo kama tiba ya maumivu ya tumbo.
Je, yanafaa kwa wagonjwa wa shinikizo la damu?
Hakuna ushahidi wa moja kwa moja, hivyo wagonjwa wa shinikizo la damu wanapaswa kushauriana na daktari kabla ya kutumia.
Je, majani ya mnyonyo yanaweza kutibu malaria?
Hapana, lakini husaidia kupunguza dalili kama homa na maumivu ya mwili.
Ni muda gani matokeo yanaanza kuonekana?
Kwa matumizi ya nje, matokeo yanaweza kuonekana ndani ya siku 1–3, lakini kwa matumizi ya ndani hutegemea tatizo linalotibiwa.
Je, majani ya mnyonyo yanaweza kusaidia kuongeza maziwa kwa mama?
Ndiyo, yanapowekwa kwenye kifua huchochea mzunguko wa damu na kuongeza uzalishaji wa maziwa.
Ni sehemu gani bora kupata majani ya mnyonyo?
Mnyonyo hukua karibu na maeneo ya mashambani na kando ya njia, hasa maeneo ya joto.
Je, majani ya mnyonyo yanaweza kuhifadhiwa muda mrefu?
Yanapoteza nguvu zake haraka baada ya kuvunwa, hivyo ni bora kutumia majani mabichi.
Majani ya mnyonyo yanatibu vidonda vya tumbo?
Hapana moja kwa moja, lakini yanasaidia kupunguza maumivu na kuimarisha mfumo wa usagaji chakula.
Je, yanaweza kuua bakteria?
Ndiyo, yana viambato vyenye uwezo wa kuua baadhi ya bakteria wanaosababisha maambukizi ya ngozi.
Ni ipi tofauti ya faida kati ya mbegu na majani ya mnyonyo?
Mbegu zinatoa mafuta yenye matumizi ya dawa na vipodozi, majani zaidi hutumika katika tiba za moja kwa moja.
Je, yanafaa kwa mtu mwenye pumu?
Hapana, hayatumiki moja kwa moja kutibu pumu, lakini husaidia kupunguza baadhi ya dalili za mafua yanayoweza kuzidisha hali hiyo.
Je, majani ya mnyonyo husaidia kwenye homa ya malaria?
Ndiyo, husaidia kupunguza joto la mwili lakini hayachukui nafasi ya dawa rasmi za malaria.
Ni nani hatakiwi kutumia majani ya mnyonyo?
Wajawazito, wagonjwa wa moyo, na watoto wachanga wanapaswa kutumia chini ya uangalizi wa mtaalamu.
Je, majani ya mnyonyo yanaweza kusaidia ngozi?
Ndiyo, juisi yake husaidia kuondoa upele na majipu.
Majani ya mnyonyo hutumika kutibu uvimbe vipi?
Huwekwa kwa njia ya bendeji kwenye sehemu yenye uvimbe ili kupunguza maumivu na uvimbe huo.
Je, yanafaa kutibu kikohozi?
Ndiyo, majani yaliyochemshwa yanaweza kusaidia kutuliza kikohozi, hasa kikohozi cha muda mrefu.
Je, yanaweza kutumika kama mbolea?
Ndiyo, baada ya kuharibika yanaweza kutumika kuongeza rutuba kwenye udongo.