Damu ya hedhi ni sehemu ya kawaida ya maisha ya mwanamke aliye kwenye umri wa kuzaa. Hata hivyo, mabadiliko yoyote katika rangi, harufu, kiasi au muundo wa damu hiyo yanaweza kuleta hofu au maswali. Moja ya mabadiliko ya kawaida ni kutoka kwa damu ya hedhi yenye utelezi, ambayo huonekana kama damu iliyochanganyika na ute mzito au majimaji yenye kunata.
Damu ya Hedhi Yenye Utelezi ni Nini?
Hii ni hali ambapo mwanamke huona damu ya hedhi ikiwa na muundo laini unaoteleza, mara nyingi ikiwa na ute mweupe au wa waridi ndani yake. Inaweza kuwa kama damu iliyochanganyika na kamasi, ute wa ukeni au protini ya mwili.
Muundo huu huweza kutokea kwa siku chache tu ndani ya hedhi au kuendelea kwa muda mrefu – jambo linaloweza kuashiria mabadiliko ya homoni, maambukizi au hali nyingine ya kiafya.
Sababu za Damu ya Hedhi Kuwa na Utelezi
1. Ute wa Ukeni Kuchanganyika na Damu
Katika baadhi ya siku za hedhi, ute wa kawaida wa uke huweza kuchanganyika na damu, na kuifanya ionekane ya utelezi.
2. Mabadiliko ya Homoni
Estrojeni na projesteroni huathiri kiasi na muundo wa ute wa uzazi. Wakati mwingine mabadiliko ya homoni hufanya ute huo kuwa mwingi na kuchanganyika na damu.
3. Ovulation ya Mapema
Wakati mwingine ute wa ovulation (ambao ni mwingi na mtelezi) huweza kuchanganyika na damu ikiwa ovulation inatokea karibu na mwisho au mwanzo wa hedhi.
4. Maambukizi Kwenye Uke au Kizazi
Maambukizi ya fangasi au bakteria (kama trichomoniasis au PID) huweza kufanya damu iwe ya utelezi zaidi, hasa kama kuna harufu mbaya au muwasho unaoambatana nayo.
5. Polyp au Fibroids
Hizi ni uvimbe wa ndani ya uterasi unaoweza kuvuja damu laini yenye utelezi hasa ikiwa unapatwa na hedhi ndefu au isiyo ya kawaida.
6. Endometriosis
Hali ya seli za ukuta wa kizazi kukua nje ya uterasi huweza kuathiri muundo wa damu ya hedhi, na mara nyingine kuifanya iwe na utelezi.
7. Vidonda Vya Mlango wa Kizazi
Vidonda hivi vinaweza kuchangia utoaji wa ute mwingi wenye damu laini na yenye kunata.
Je, Ni Hali ya Hatari?
Mara nyingi hapana, ikiwa haina dalili zingine za hatari. Lakini damu ya hedhi yenye utelezi inaweza kuashiria shida ikiwa inaambatana na:
Maumivu makali ya tumbo
Harufu mbaya
Muwasho ukeni
Kutokwa damu kabla au baada ya hedhi
Uchovu kupita kiasi au kuishiwa damu
Ikiwa unapata mojawapo ya dalili hizi, ni busara kumuona daktari kwa uchunguzi.
Tiba na Mambo ya Kufanya
1. Vipimo vya Kitaalamu
Pap smear kuchunguza seli za mlango wa kizazi
Vaginal swab test kupima uwepo wa maambukizi
Ultrasound kuangalia uwepo wa uvimbe kama fibroids au polyp
2. Matibabu ya Daktari
Antibiotic au antifungal ikiwa ni maambukizi
Dawa za kurekebisha homoni
Tiba ya uvimbe au upasuaji mdogo kwa polyp au fibroids
Tiba Asilia za Kuimarisha Uzazi na Kuondoa Utelezi
Tafadhali kumbuka: Dawa za asili hazipaswi kuchukua nafasi ya matibabu ya kitaalamu. Zinaweza kusaidia kuimarisha mwili kwa ujumla.
1. Tangawizi na Asali
Tangawizi ina uwezo wa kuondoa uchafu kwenye tumbo la uzazi na kuboresha mzunguko wa damu. Chemsha tangawizi, changanya na asali, kunywa asubuhi na jioni.
2. Majani ya Mpera
Tafuna majani machache au chemsha uinywe. Husaidia kuondoa maambukizi madogo ya uke na kuboresha ute wa uzazi.
3. Mlonge
Una virutubisho vinavyosaidia afya ya kizazi na kurekebisha homoni.
4. Juisi ya Parachichi
Parachichi lina mafuta bora na vitamini E ambayo huimarisha uke na uzazi.
Njia za Kujikinga
Epuka sabuni kali ukeni
Tumia maji safi na nguo za ndani zenye hewa ya kutosha
Dumisha usafi wakati wa hedhi
Epuka kuingia kwenye ziwa au bwawa ukiwa na hedhi
Fanya uchunguzi wa afya ya uzazi angalau mara moja kwa mwaka
FAQs – Maswali Yanayoulizwa Mara kwa Mara
Je, damu ya hedhi yenye utelezi ni kawaida?
Ndiyo, mara moja moja ni kawaida, hasa ikiwa haina harufu mbaya au maumivu yanayoambatana nayo.
Ni dalili ya nini ikiwa damu ya hedhi ina ute mwingi?
Inaweza kuwa mchanganyiko wa ute wa uzazi na damu ya hedhi, au dalili ya maambukizi, polyp, au fibroids.
Je, naweza kutumia tiba ya majani ya mpera kusaidia?
Ndiyo, majani ya mpera yanaweza kusaidia kupunguza maambukizi madogo ya uke. Lakini hakikisha hutegemei tu tiba ya asili bila ushauri wa kitaalamu.
Ni lini ni lazima kumwona daktari?
Ikiwa una maumivu, damu yenye harufu, inatoka kabla au baada ya hedhi, au ikiwa inaambatana na homa au uchovu mwingi.
Je, vyakula vinaweza kuathiri damu ya hedhi?
Ndiyo. Vyakula vyenye mafuta mengi, sukari nyingi au kukosa virutubisho vinaweza kuathiri mzunguko wa hedhi na ute wa uzazi.
