Barabara ni njia kuu za mawasiliano kati ya watu na maeneo mbalimbali. Ili kuhakikisha usalama, utaratibu, na uelewano kati ya watumiaji wa barabara kama madereva, waendesha baiskeli, na watembea kwa miguu, kuna umuhimu mkubwa wa kuwepo kwa alama za barabarani. Alama hizi huwekwa ili kutoa tahadhari, maelekezo, au kufikisha ujumbe maalum kwa watumiaji wa barabara.
Katika Tanzania, alama za barabarani zimetungwa kwa kufuata viwango vya kimataifa na zinasimamiwa na Mamlaka ya Usafirishaji Tanzania (LATRA), Wakala wa Barabara Tanzania (TANROADS), pamoja na Jeshi la Polisi Kitengo cha Usalama Barabarani.
MAKUNDI YA ALAMA ZA BARABARANI
Alama za barabarani zinaweza kugawanywa katika makundi makuu manne:
1. Alama za Tahadhari
Alama hizi huwa na umbo la pembetatu zenye rangi nyekundu pembeni na nyeupe katikati. Zinatoa onyo juu ya hatari inayoweza kutokea mbele.
Mifano:
Alama ya mteremko mkali
Alama ya kona kali
Alama ya wanyama kuvuka barabara
Alama ya barabara yenye mashimo
2. Alama za Katazo
Alama hizi huonesha mambo ambayo hayaruhusiwi kufanyika barabarani. Mara nyingi huwa na duara lenye rangi nyekundu pembeni.
Mifano:
Hakuna kupita (No overtaking)
Usipite kasi fulani (Speed limit)
Marufuku kwa magari mazito
Usipige honi
3. Alama za Maelekezo
Hizi ni alama zinazotoa mwelekeo, taarifa au ruhusa ya kufanya jambo fulani. Huwa na umbo la duara au mstatili na mara nyingi ni za rangi ya bluu.
Mifano:
Elekea kulia/ kushoto
Njia ya magari pekee
Njia ya waendesha baiskeli
Taarifa za umbali au miji iliyo karibu
4. Alama za Barabarani Zilizochorwa (Markings)
Hizi ni alama zilizopakwa moja kwa moja kwenye uso wa barabara. Zinasaidia katika kuongoza magari na kuhakikisha mpangilio sahihi wa matumizi ya barabara.
Mifano:
Mistari ya katikati ya barabara
Mistari ya kuvuka watembea kwa miguu (Zebra crossing)
Mishale ya kuelekeza mwelekeo
Mistari ya kusimama (Stop line)
MASWALI YANAYOULIZWA MARA KWA MARA KUHUSU ALAMA ZA BARABARANI
1. Kwa nini ni muhimu kufuata alama za barabarani?
Alama hizi huwezesha utaratibu na usalama barabarani. Kuzipuuzia kunaweza kusababisha ajali au mkanganyiko kwa watumiaji wa barabara.
2. Je, kuna adhabu kwa kuvunja sheria za alama za barabarani?
Ndio. Jeshi la Polisi Usalama Barabarani hutoa faini au adhabu nyinginezo kwa madereva wanaozikiuka alama hizi, kama vile kupita mahali pasiporuhusiwa au kushindwa kusimama kwenye alama ya “STOP”.
3. Je, alama zote zinatumika nchini kote?
Ndio, alama nyingi hutumika kitaifa kwa mujibu wa viwango vilivyowekwa, japokuwa maeneo ya mijini yanaweza kuwa na alama zaidi kutokana na wingi wa watumiaji wa barabara.
4. Madereva wa magari ya umma au daladala hupewa elimu ya alama hizi?
Ndiyo. Ni lazima madereva wote waliohitimu mafunzo ya udereva wafahamu maana ya alama za barabarani kama sehemu ya mitihani yao ya leseni.
5. Alama zikiwa zimeharibika au hazionekani, nifanye nini?
Unashauriwa kutoa taarifa kwa mamlaka husika kama TANROADS au TARURA kulingana na eneo ulilopo, au kutoa taarifa kwa Jeshi la Polisi.