PID (Pelvic Inflammatory Disease) ni ugonjwa unaoathiri viungo vya uzazi wa ndani kwa wanawake, hususani mirija ya uzazi (fallopian tubes), ovari, na mfuko wa uzazi (uterus). Mara nyingi husababishwa na maambukizi ya bakteria, hasa wale wanaotokana na magonjwa ya zinaa kama vile chlamydia au gonorrhea. Kufanya mapenzi na mwanamke mwenye PID kunaweza kusababisha madhara makubwa kiafya kwa wote wawili. Katika makala hii, tutajadili madhara hayo kwa undani.
Madhara ya Kufanya Mapenzi na Mwanamke Mwenye PID
1. Kuongezeka kwa maambukizi
Kufanya mapenzi na mwanamke mwenye PID huongeza hatari ya kuenea kwa maambukizi kwa mwanaume, hasa kama hawatumii kinga kama kondomu.
2. Kusambaa kwa maambukizi kwa mwanamke zaidi
Tendo la ndoa linaweza kufanya bakteria kuenea zaidi ndani ya mfumo wa uzazi wa mwanamke, na hivyo kuongeza kasi ya kuharibika kwa viungo vya uzazi.
3. Maumivu makali wakati wa tendo la ndoa
PID huambatana na maumivu makali ya tumbo la chini. Kufanya mapenzi huweza kuongeza maumivu haya kwa mwanamke, na wakati mwingine kusababisha kuvuja damu.
4. Kuongezeka kwa uwezekano wa ugumba
Kufanya mapenzi wakati PID haijatibiwa kunaweza kuharakisha uharibifu wa mirija ya uzazi, hali inayoweza kusababisha ugumba wa kudumu.
5. Hatari ya kupata maambukizi ya damu (sepsis)
Ikiwa PID itaendelea bila matibabu na bado mwanamke atashiriki tendo la ndoa, bakteria wanaweza kuingia kwenye damu na kusababisha hali hatari ya sepsis, ambayo inaweza kuhatarisha maisha.
6. Hatari kwa mwanaume kupata urethritis au epididymitis
Bakteria wanaosababisha PID kwa wanawake wanaweza kuambukiza wanaume na kusababisha matatizo kwenye urethra au korodani, hali inayojulikana kama epididymitis.
7. Kukosa raha ya tendo la ndoa
Mwanamke mwenye PID mara nyingi hupata maumivu wakati wa tendo la ndoa, hali inayoweza kuharibu furaha na mahusiano ya kimapenzi.
8. Madhara ya kisaikolojia kwa wenza
Wawili wanaweza kupata wasiwasi, hofu, au huzuni kutokana na maumivu au uwezekano wa kuambukizana, hali inayoweza kuathiri uhusiano wao wa kimapenzi.
9. Kupunguza kinga ya mwili
Maambukizi ya mara kwa mara huathiri mfumo wa kinga ya mwili kwa wote wawili, na hivyo kuifanya miili yao kuwa rahisi kushambuliwa na magonjwa mengine.
10. Kuongeza hatari ya mimba nje ya mfuko wa uzazi
Kwa mwanamke mwenye PID, kufanya mapenzi kabla ya tiba kamili kunaweza kusababisha yai lililorutubishwa kushindwa kufika kwenye mfuko wa uzazi, na hivyo kutunga mimba kwenye mirija – hali hatari inayoweza kusababisha kupasuka kwa mirija na hata kifo.
Soma Hii : Faida za kufanya mapenzi wakati wa hedhi
Maswali Yanayoulizwa Mara kwa Mara (FAQs)
PID ni nini hasa?
PID ni maambukizi kwenye viungo vya ndani vya uzazi wa mwanamke, yanayosababishwa na bakteria hasa wa magonjwa ya zinaa kama chlamydia na gonorrhea.
Je, PID inaweza kuambukizwa kwa njia ya ngono?
Ndiyo. PID inaweza kuambukizwa kwa kushiriki ngono bila kinga na mtu mwenye maambukizi.
Ni hatari kiasi gani kufanya mapenzi na mwanamke mwenye PID?
Ni hatari sana kwa afya ya mwanaume na mwanamke. Inasababisha kuenea kwa maambukizi na madhara ya kudumu kama ugumba.
Je, PID inaweza kupona?
Ndiyo, lakini inahitaji matibabu ya haraka na sahihi kwa kutumia antibiotics. Ikiwa haitatibiwa mapema, inaweza kuleta madhara ya kudumu.
Ni dalili gani mwanamke mwenye PID anaweza kuwa nazo?
Dalili ni pamoja na maumivu ya tumbo la chini, maumivu wakati wa ngono, kutokwa na uchafu ukeni, homa, na uchovu.
Je, mwanaume anaweza kuambukizwa PID?
Wanaume hawawezi kupata PID moja kwa moja, lakini wanaweza kuambukizwa bakteria wanaosababisha PID na kupata maambukizi kwenye njia ya mkojo au korodani.
PID inaweza kuathiri uwezo wa kupata watoto?
Ndiyo. PID inaweza kuharibu mirija ya uzazi na kusababisha ugumba au mimba kutunga nje ya mfuko wa uzazi.
Ni kinga gani inaweza kutumika dhidi ya PID?
Kutumia kondomu, kupima afya mara kwa mara, na kuwa mwaminifu kwa mpenzi mmoja aliye na afya ni njia bora za kinga.
Je, inawezekana kuendelea na mapenzi kama mtu ana PID?
Hapana. Mapenzi yafanyike tu baada ya tiba kamili na ruhusa ya daktari.
PID inaweza kutokea tena baada ya kutibiwa?
Ndiyo, kama chanzo cha maambukizi hakitatatuliwa au mpenzi hajatibiwa pia.
Je, PID husababishwa na uchafu au ni zinaa tu?
Mara nyingi husababishwa na magonjwa ya zinaa, lakini pia inaweza kutokana na bakteria wengine wanaopanda hadi kwenye kizazi kupitia njia ya uke.
Ni vipimo gani vinatumiwa kugundua PID?
Daktari anaweza kutumia uchunguzi wa kimwili, ultrasound, au vipimo vya damu na uchafu wa uke.
Je, mwanamke anaweza kujitibu PID nyumbani?
Hapana. PID inahitaji antibiotics maalum zinazotolewa na daktari.
Je, kuna madhara ya kuchelewa kutibu PID?
Ndiyo. Ucheleweshaji wa matibabu unaweza kusababisha ugumba, maumivu ya kudumu ya tumbo, na mimba nje ya mfuko wa uzazi.
Mpenzi wangu ana PID, naweza kuendelea kufanya mapenzi naye?
Inashauriwa kuacha mapenzi hadi apone kabisa, na wewe pia upimwe na kutibiwa kama daktari atashauri.
PID ni ya muda mfupi au ya kudumu?
Inaweza kuwa ya muda mfupi ikiwa itatibiwa mapema, lakini ikiwa haitatibiwa inaweza kusababisha matatizo ya kudumu.
Ni wanawake wa umri gani wanaathiriwa zaidi na PID?
Wanawake wa kati ya miaka 15 hadi 25 walio na maisha ya ngono ya mara kwa mara na bila kinga wako katika hatari zaidi.
Je, PID inaweza kuwa kimya bila dalili?
Ndiyo, baadhi ya wanawake huwa na PID bila dalili yoyote, jambo ambalo ni hatari zaidi kwani huchelewesha matibabu.
Ni muda gani PID inaweza kuathiri mwili kabla haijagundulika?
Inaweza kuchukua wiki au miezi kadhaa. Wengine hugundua tu wakati wanashindwa kupata ujauzito.
Je, PID inaweza kurudi baada ya kupona?
Ndiyo. Bila uangalizi, PID inaweza kujirudia ikiwa maambukizi hayakutokomezwa kikamilifu au mwenza hajatibiwa.