Baada ya mtoto kuzaliwa, kitovu chake hufungwa na kukatwa, kisha hubaki kipande kidogo kinachoitwa kifundo cha kitovu (umbilical stump). Kwa kawaida, hiki kipande hukauka na kuanguka ndani ya wiki moja hadi tatu. Hata hivyo, wakati mwingine wazazi hukumbana na hali ya kitovu kutoa damu, jambo linaloweza kuwa la kawaida au ishara ya tatizo la kiafya linalohitaji uangalizi wa haraka.
Sababu za Kitovu cha Mtoto Kutoa Damu
1. Kitovu Kung’oka Mapema Kabla ya Muda
Kama kifundo cha kitovu kimeanguka mapema kabla ya kukauka kabisa, inaweza kusababisha damu kutoka. Hii hutokea sana kama mtoto alivutwa au kitovu kikakwaruzwa.
2. Mkusanyiko wa Uvimbe au Majimaji (Granuloma)
Baada ya kitovu kuanguka, wakati mwingine uvimbe mdogo wenye majimaji au usaha hujitokeza. Granuloma hii inaweza kusababisha kutokwa na damu kidogo au uteute.
3. Maambukizi ya Kitovu (Omphalitis)
Hii ni hali hatari ambapo kitovu hupata maambukizi ya bakteria. Ishara hujumuisha kutoa damu yenye harufu mbaya, kuvimba, wekundu, na homa.
4. Mvutano au Msuguano wa Nguo
Nguo kali au nepi zinazobana zinaweza kusugua sehemu ya kitovu na kusababisha damu kidogo kutoka. Mara nyingi, hii huambatana na hali ya mtoto kulia mara kwa mara.
5. Shida ya Kuganda kwa Damu
Ingawa ni nadra, baadhi ya watoto huzaliwa na matatizo ya kuganda kwa damu (clotting disorders) ambayo husababisha kutokwa na damu kwa urahisi.
Tiba ya Kitovu Kinachotoa Damu
Tiba ya Nyumbani (Kwa Damu Ndogo isiyoambatana na Dalili Mbaya):
Safisha kwa uangalifu: Tumia pamba na maji safi au spiriti kwa ushauri wa daktari.
Kausha vizuri: Baada ya kusafisha, acha kitovu kikauke wazi – usifunge kwa plastiki au nepi.
Epuka msuguano: Toa nepi chini ya kitovu na vaa nguo laini zisizobana.
Muda wa Kumwona Daktari (Ikiwa):
Kitovu kinatoa damu nyingi au kwa muda mrefu
Kuna usaha, harufu mbaya, wekundu unaosambaa
Mtoto ana homa, anakataa kunyonya au kulia sana
Kuna uvimbe usioisha au wa kuuma
Matibabu ya Daktari yanaweza kujumuisha:
Dawa za kuua bakteria (antibiotics)
Kutibu granuloma kwa kutumia dawa za moto kama silver nitrate
Uchunguzi wa kina kama matatizo ya damu yanahisiwa
Maswali Yanayoulizwa Mara kwa Mara (FAQs)
1. Je, ni kawaida kwa kitovu kutoa damu?
Ndiyo, kiasi kidogo cha damu baada ya kitovu kuanguka kinaweza kuwa cha kawaida. Lakini damu nyingi, inayodumu, au inayoambatana na dalili zingine ni ishara ya tatizo.
2. Kitovu kimeanguka na kuna damu, nifanye nini?
Safisha sehemu hiyo kwa maji safi au spiriti, kausha vizuri, na angalia kama damu inaendelea. Ikiwa inaendelea au kuna dalili za maambukizi, muone daktari haraka.
3. Maambukizi ya kitovu yanaweza kusababisha nini?
Kama hayatatibiwa, yanaweza kuenea hadi kwenye damu (sepsis) na kusababisha madhara makubwa au hata kuhatarisha maisha ya mtoto.
4. Je, ninaweza kutumia dawa za asili kusafisha kitovu?
Ni muhimu kutotumia dawa za kienyeji au za mitishamba bila ushauri wa kitaalamu. Kitovu ni sehemu nyeti na matumizi ya vitu visivyothibitishwa vinaweza kusababisha maambukizi makubwa.
5. Kitovu hakijakauka baada ya wiki tatu, nifanyeje?
Ni bora kumuona daktari. Ingawa baadhi ya watoto huchelewa, hali hii inaweza pia kuashiria granuloma au maambukizi yanayohitaji tiba.
