Fangasi kwenye korodani (au pumbu) ni tatizo linalowaathiri wanaume wengi, hasa wale wanaoishi katika maeneo ya joto na yenye unyevu mwingi. Ingawa si jambo la aibu, linaweza kusababisha usumbufu mkubwa kama vile muwasho, harufu mbaya, na mabadiliko ya ngozi. Ili kuzuia tatizo hili, ni muhimu kufahamu sababu zinazosababisha fangasi kuota kwenye korodani.
Sababu Kuu za Fangasi Kwenye Korodani
1. Kutokwa jasho kupita kiasi (Unyevu wa kudumu)
Jasho jingi kwenye sehemu za siri husababisha unyevu unaovutia kuota kwa fangasi, hasa kama mtu habadilishi nguo za ndani mara kwa mara.
2. Kutovaa nguo za ndani zinazopumua
Nguo zilizotengenezwa kwa vitambaa visivyopitisha hewa (kama polyester) huzuia hewa kufika kwenye korodani na hivyo kuongeza unyevu.
3. Usafi duni wa mwili
Kutokuosha sehemu za siri kwa maji safi na sabuni mara kwa mara huwezesha kuota kwa fangasi kutokana na uchafu na jasho kujikusanya.
4. Kuvaa nguo za ndani zilizolowana
Nguo za ndani zenye jasho au maji huongeza mazingira bora kwa fangasi kuzaliana. Hii hutokea sana kwa wanaume wanaovaa nguo za michezo kwa muda mrefu baada ya mazoezi.
5. Mabadiliko ya homoni
Mabadiliko ya homoni yanaweza kuathiri uzalishaji wa mafuta kwenye ngozi, hali inayoweza kusababisha ukavu au unyevu kupita kiasi ambao huchochea fangasi.
6. Kisukari
Wanaume wenye kisukari wako kwenye hatari zaidi ya kupata fangasi kwa sababu kiwango kikubwa cha sukari katika damu huchochea ukuaji wa fangasi.
7. Matumizi ya antibiotics kwa muda mrefu
Antibiotics huua pia bakteria wazuri ambao huzuia fangasi kuongezeka mwilini, na hivyo kuacha nafasi ya fangasi kushamiri.
8. Kupunguza kinga ya mwili
Mtu mwenye kinga ya mwili iliyodhoofika, kwa mfano kutokana na VVU/UKIMWI au magonjwa mengine ya muda mrefu, huwa kwenye hatari zaidi ya kushambuliwa na fangasi.
9. Kugawana nguo au taulo
Kuvaa nguo au kutumia taulo za mtu mwenye fangasi kunaweza kusababisha maambukizi kutoka kwa mtu mmoja kwenda kwa mwingine.
10. Mazoezi ya mara kwa mara bila kubadilisha nguo
Wanaume wanaofanya mazoezi mara kwa mara na kuchelewesha kuoga au kubadilisha nguo zao huweka korodani kwenye hali ya joto na unyevu muda mrefu.
11. Kujichua kupita kiasi au ngono bila usafi
Kujichua mara kwa mara bila usafi au kufanya ngono bila kuoga kabla na baada inaweza kusababisha bakteria na fangasi kukusanyika sehemu za siri.
12. Uzito kupita kiasi (obesity)
Wanaume wanene zaidi huwa na mikunjo mingi ya ngozi inayoweza kuhifadhi unyevu, hivyo kuchochea ukuaji wa fangasi.
13. Kuwepo kwa magonjwa ya ngozi
Magonjwa kama eczema au psoriasis yanaweza kusababisha ngozi kuchanika au kuwa dhaifu, na hivyo kuiruhusu fangasi kuingia kwa urahisi.
14. Kukaa na nepi au diaper kwa watu wazima
Wanaume wazee wanaotumia diaper au nepi kwa sababu za kiafya wako kwenye hatari ya kupata fangasi kama usafi hautazingatiwa.
15. Maisha ya mazingira yenye joto na unyevu mwingi
Kuishi katika maeneo ya kitropiki yenye joto jingi na unyevu huchochea fangasi kukua haraka katika sehemu za siri.
Namna ya Kujikinga na Fangasi Kwenye Korodani
Oga mara kwa mara hasa baada ya kufanya mazoezi au kutoka jasho.
Vaa nguo za ndani safi na kavu kila siku.
Tumia nguo za pamba ambazo hupitisha hewa vizuri.
Jiepushe na kugawana nguo au taulo.
Angalia usafi wa ngozi yako ya korodani kila siku.
Epuka kutumia sabuni kali ambazo huweza kuharibu kinga ya ngozi.
Kwa wagonjwa wa kisukari, hakikisha sukari inadhibitiwa vizuri.
Tumia dawa sahihi za kuua fangasi kama unapewa na daktari.
MASWALI YAULIZWAYO MARA KWA MARA (FAQS)
Je, fangasi kwenye korodani ni ugonjwa wa zinaa?
Hapana. Ingawa inaweza kusambaa kupitia ngono, mara nyingi husababishwa na mazingira ya unyevu na usafi duni.
Fangasi ya korodani inaambukiza?
Ndiyo, inaweza kuambukizwa kupitia kugusa moja kwa moja au kutumia vitu kama taulo au nguo ya mtu aliyeathirika.
Je, fangasi ya korodani huambukiza wanawake pia?
Ndiyo, inaweza kusambaa kwa mwenza wako wa kike kupitia ngono.
Dalili za mwanzo za fangasi kwenye korodani ni zipi?
Muwasho mkali, wekundu, ngozi kupasuka au kuwa na mabaka ya kung’aa.
Je, fangasi inaweza kupona yenyewe bila dawa?
Kwa baadhi ya watu hupona yenyewe kama mazingira ya unyevu yakidhibitiwa, lakini mara nyingi huhitaji dawa za kutibu.
Ni dawa gani hutumika kutibu fangasi ya korodani?
Dawa za kupaka kama clotrimazole, miconazole, au dawa za kumeza kama fluconazole.
Je, fangasi inaweza kurudi baada ya kupona?
Ndiyo, ikiwa chanzo hakijatibiwa au usafi hautazingatiwa, inaweza kurudi.
Je, kutumia mafuta ya nazi husaidia?
Ndiyo, mafuta ya nazi yana sifa ya kuua fangasi na huweza kusaidia kutuliza muwasho.
Nifanye nini mara tu nikigundua nina fangasi?
Tafuta ushauri wa daktari, anza matibabu mapema, na zingatia usafi wa ngozi.
Ni muda gani fangasi hupona baada ya matibabu?
Kwa kawaida hupona ndani ya wiki 1–2 kwa dawa sahihi.
Je, kuna vyakula vinavyosaidia kuzuia fangasi?
Ndiyo, kula vyakula vyenye probiotics kama mtindi kunaweza kusaidia kudhibiti fangasi.
Mwanaume anaweza kuathiriwa na fangasi sehemu nyingine za mwili pia?
Ndiyo, fangasi wanaweza kushambulia sehemu nyingine kama miguu, kwapa, na kucha.
Je, fangasi huathiri uwezo wa kuzaa?
Mara chache sana. Lakini fangasi wa muda mrefu na sugu wanaweza kusababisha maambukizi mengine yanayoweza kuathiri uzazi.
Je, fangasi huathiri libido au hamu ya tendo la ndoa?
Ndiyo, kwa sababu ya muwasho na maumivu, mtu anaweza kupoteza hamu kwa muda.
Je, kutumia dawa za kienyeji ni salama?
Dawa za kienyeji zinaweza kusaidia lakini ni muhimu kupata ushauri wa daktari ili kuepuka madhara.
Fangasi ya korodani huonekana vipi?
Huwa na mabaka mekundu au ya hudhurungi, yenye mipaka, na mara nyingine yana ngozi iliyochubuka katikati.
Je, watoto wa kiume wanaweza kupata fangasi ya korodani?
Ndiyo, hasa kama wanavaa nepi kwa muda mrefu au wapo kwenye mazingira yasiyo safi.
Fangasi husambaa vipi mwilini?
Kwa kugusa sehemu iliyoathirika au kwa kugawana vifaa vya kibinafsi.
Je, fangasi ya korodani husababisha harufu mbaya?
Ndiyo, mara nyingi husababisha harufu isiyo ya kawaida kutokana na kuharibika kwa ngozi.
Ni lini unatakiwa kumuona daktari?
Kama dalili hazipungui baada ya kutumia dawa za kawaida au zinazidi kuwa mbaya.
Je, kukojoa mara kwa mara kunaweza kuhusiana na fangasi ya korodani?
Si kawaida, lakini maambukizi ya fangasi yanapokuwa makubwa yanaweza kuathiri njia ya mkojo.
