Kujifungua ni mchakato mkubwa wa mwili na akili kwa mwanamke. Baada ya kujifungua, ni kawaida kwa wanandoa kujiuliza ni lini wanaweza kurejea kwenye maisha yao ya ndoa, ikiwa ni pamoja na tendo la ndoa. Hata hivyo, muda wa kusubiri unategemea mambo kadhaa ya kiafya, kihisia, na kimwili. Katika makala hii, tutachambua muda muafaka wa kufanya tendo la ndoa baada ya kujifungua na tahadhari muhimu za kiafya.
Mabadiliko ya Mwili Baada ya Kujifungua
Baada ya kujifungua, mwili wa mwanamke hupitia mabadiliko makubwa, ikiwa ni pamoja na:
✔️ Upungufu wa homoni – Baada ya kujifungua, homoni kama estrojeni na progesterone hupungua, hali inayoweza kusababisha uke kuwa mkavu na kupunguza hamu ya kufanya tendo la ndoa.
✔️ Uchovu mwingi – Kulea mtoto mchanga huweza kuwa kazi ngumu, na uchovu wa mwili unaweza kuathiri hamu ya kushiriki tendo la ndoa.
✔️ Uponyaji wa mwili – Ikiwa mwanamke alijifungua kwa njia ya kawaida, mwili wake unaweza kuchukua muda kupona, hasa kama alipata michubuko au alishonwa. Ikiwa alijifungua kwa upasuaji wa C-section, kovu la upasuaji linahitaji muda wa kupona.
✔️ Kutokwa na damu – Baada ya kujifungua, mwanamke hutokwa na damu inayoitwa lochia, ambayo inaweza kuendelea kwa wiki 4 hadi 6.
Soma Hii :Siku za kushika mimba baada ya mimba kuharibika
Muda Unaopendekezwa na Madaktari
Kwa ujumla, madaktari wanapendekeza kusubiri angalau wiki 6 kabla ya kufanya tendo la ndoa baada ya kujifungua. Muda huu unaruhusu:
🔹 Mji wa mimba kurudi kwenye hali yake ya kawaida
🔹 Uke kupona ikiwa kulikuwa na michubuko au mshono
🔹 Kupungua kwa hatari ya kupata maambukizi
Hata hivyo, muda huu unaweza kutofautiana kulingana na hali ya kiafya ya mama:
Kwa wanawake waliopata upasuaji wa C-section: Wanaweza kuhitaji muda mrefu zaidi ili kuhakikisha kovu la upasuaji limepona kabisa.
Kwa wanawake waliopata mishono au michubuko mikubwa ukeni: Inaweza kuchukua muda mrefu zaidi kwa mwili kupona, hivyo ni vyema kusubiri hadi daktari athibitishe kuwa ni salama kuanza tena tendo la ndoa.
Dalili Zinazoonyesha Uko Tayari Kuanza Tendo la Ndoa
Baada ya wiki 6 au zaidi, ni muhimu kutathmini jinsi unavyojisikia kabla ya kurudi kwenye tendo la ndoa. Dalili zinazoonyesha kuwa unaweza kuwa tayari ni pamoja na:
✔️ Hakuna maumivu makali au michubuko katika uke au kovu la upasuaji
✔️ Umeacha kutokwa na damu kabisa
✔️ Una hamu ya kushiriki tendo la ndoa
✔️ Hujihisi na wasiwasi au hofu kuhusu tendo la ndoa
Ikiwa bado unahisi maumivu au hofu, ni vyema kuwasiliana na daktari au mshauri wa ndoa kwa ushauri zaidi.
Jinsi ya Kurudi Katika Tendo la Ndoa kwa Urahisi
🔸 Tumia vilainishi vya uke – Ikiwa uke ni mkavu kutokana na upungufu wa homoni, unaweza kutumia vilainishi vya maji au asili ili kupunguza msuguano na maumivu.
🔸 Anza polepole – Usilazimishe tendo la ndoa mara moja. Anza kwa kushirikiana kimapenzi na mwenzi wako polepole ili kurudisha uhusiano wa kimwili hatua kwa hatua.
🔸 Chagua muda mzuri – Kulea mtoto mchanga kunaweza kuwa na changamoto, hivyo tafuta muda ambao wote wawili mmetulia na hamna uchovu mwingi.
🔸 Wasiliana na mwenzi wako – Ni muhimu kuzungumza na mwenzi wako kuhusu hisia zako, hofu, na matarajio kabla ya kurudi kwenye tendo la ndoa.
🔸 Tumia njia za uzazi wa mpango – Ikiwa hutaki kushika mimba haraka, jadili na daktari wako njia bora za uzazi wa mpango kama vidonge, sindano, au kitanzi.
Changamoto Zinazoweza Kutokea na Jinsi ya Kuzitatua
✅ Maumivu wakati wa tendo la ndoa – Ikiwa unahisi maumivu, jaribu kutumia vilainishi vya uke au badili mikao ya tendo la ndoa. Ikiwa maumivu yanaendelea, wasiliana na daktari.
✅ Hamu ya tendo la ndoa kupungua – Hii ni kawaida baada ya kujifungua. Jipe muda na usilazimishe, kwani mwili wako unahitaji muda wa kurejea kwenye hali ya kawaida.
✅ Hofu au msongo wa mawazo – Ikiwa unahisi msongo wa mawazo, zungumza na mwenzi wako au mshauri wa ndoa ili kusaidia kurudisha uhusiano wenu wa kimapenzi.
Kuzaa huathiri vipi tendo la ndoa?
Kipindi cha kupona baada ya kujifungua hutegemea na njia ya kujifungua aliyotumia mama.
Kwa wale ambao wakati wa kujifungua waliongezewa njia kwa ajili ya kurahisisha kupita kwa mtoto (Episiotomy) au walichanika (Tear) na kushonwa, nyuzi hupotea baada ya siku 10 mwilini na wiki mbili za ziada mpaka michibuko na kidonda/vidonda kupona kabisa. Mama huyu anashauriwa kufanya staili (wakati wa kujamiana) ambazo zitapunguza kuegemewa kwa sehemu ya mshono. Staili ambazo mama hulazimika kunyanyua miguu au kukunja miguu mpaka kwenye kitovu chake ni bora akaziepuka. Anatakiwa kuwa muangalifu sana wakati wa kujamiana pamoja na kufanya tendo la ndoa kwa taratibu (slow and gentle).
Kwa mama aliyejifungua kwa njia ya kawaida (Spontaneous Vaginal Delivery, SVD) pasipo kuongezewa njia au kuchanika, kupona kwake ni haraka na anaweza kuanza tena kufanya tendo la ndoa mara tu damu inayotoka (Lochia) kuacha, mara nyingi damu hii kutoka huacha kabisa ndani ya wiki nne hadi wiki sita.
Mama aliyejifungua kwa njia ya upasuaji (Caesarean section) huwa na wasiwasi , hofu kutokana na kidonda cha upasuaji, hivyo ni vyema kwa mama huyu kusubiri mpaka nyuzi kutoka kabla ya kufanya tendo la ndoa na pia azingatie kufanya kwa utaratibu (gentle).Staili zitakazoongeza kugandamizwa kwa eneo la mshono ni bora akaziepuka.
Je, kunyonyesha huathiri tendo la ndoa?
Baada ya mama kujifungua, kunakuwepo na mabadiliko ya viwango vya vichocheo mwilini mwake ambavyo ni;
- Kupungua kwa kiwango cha Oestrogen-Kupungua kwa homoni hii husababisha;
- Mama kupata kinga dhidi ya kushika tena ujauzito ndani ya muda mfupi kwa kumzuia kuingia katika hatua ya ovulation.
- Ukavu kwenye tupu ya mwanamke (Dryness of vagina) kwa baadhi ya wanawake
- Kupungua kwa hamu ya tendo la ndoa na hata kukosa msisimko kwenye kisime (Low clitoris sensation).
- Kupungua kwa kiwango cha kichocheo aina ya testerone pia husababisha kupungua kwa hamu ya tendo la ndoa.
- Kuongezeka kwa kiwango cha homoni aina ya Prolactin (ambacho pia hupatikana kwenye maziwa ya mama) husababisha mama kujihisi hali ya kuridhika kimapenzi.
Zifuatazo ni sababu za mama kupoteza hamu ya tendo la ndoa baada ya kujifungua:
- Uchovu—Kutokana na kuongezea kwa majukumu ya kumlea na kumhudumia mtoto
- Mabadiliko ya muonekano wa mwili-Kina mama wengi baada ya kujifungua hupoteza hali ya kujiamini kutokana na mabadiliko ya mwili kama kuongezeka uzito, matiti kuwa makubwa na hata kubadilika muonekano wa matiti yao, kubadilika shepu nk. Na hivyo kuchangia kupoteza hamu ya tendo la ndoa
- Wasiwasi au hofu kuwa tendo la ndoa linaweza kuleta maumivu baada ya kujifungua
- Kuogopa kushika ujauzito tena mara tu baada ya kujifungua
- Ukavu kwenye tupu ya mwanamke kutokana na kupungua kwa homoni aina ya oestrogen (hutokea kwa baadhi ya wanawake)
- Hali ya kuridhika kimapenzi kutokana na homoni ya Prolactin
- Kupungua kwa kichocheoa aina ya Testerone
