Wakati wa ujauzito, mabadiliko mengi hutokea katika mwili wa mwanamke – kimwili, kihisia, na kiafya. Mojawapo ya hali inayoweza kuleta hofu kubwa kwa wanawake wajawazito ni kutokwa na damu baada ya tendo la ndoa. Ingawa mara nyingine siyo hatari, wakati mwingine hali hii inaweza kuwa dalili ya tatizo linalohitaji uangalizi wa haraka.
Sababu za Mjamzito Kutokwa na Damu Baada ya Tendo la Ndoa
Kuna sababu nyingi zinazopelekea hali hii, lakini hapa tunazieleza zile za kawaida:
1. Mabadiliko ya Mlango wa Kizazi (Cervix)
Wakati wa ujauzito, mlango wa kizazi hujaa damu nyingi na kuwa laini
Unakuwa nyeti na unaweza kuvuja damu kirahisi hata kwa msuguano mdogo
2. Vidonda au Mchubuko Ukeni
Uke unaweza kuwa kavu au nyeti
Msuguano mkali unaweza kusababisha mikwaruzo au kupasuka
3. Polyp ya Kizazi (Cervical Polyp)
Ni uvimbe mdogo usio na kansa unaoota kwenye mlango wa kizazi
Huguswa wakati wa tendo na kusababisha damu
4. Maambukizi ya Ukeni au Mlango wa Kizazi
Maambukizi kama yeast, bacteria, au magonjwa ya zinaa huweza kufanya uke kuwa na jeraha
5. Placenta Previa (Kondo la nyuma likiwa chini)
Hali hii ni hatari na husababisha damu kutoka kwa mgusano mdogo
Inahitaji uangalizi wa kitaalamu
6. Mimba Kutaka Kutoa au Kuisha (Threatened Miscarriage)
Inaweza kuanza kama damu kidogo baada ya tendo
Ikitokea maumivu ya tumbo au mgongo, ni dalili ya hatari
Je, Ni Kawaida Mjamzito Kutokwa na Damu Baada ya Tendo?
Ndiyo na Hapana.
Ikiwa damu ni kidogo (madoa ya pinki au kahawia), haijaambatana na maumivu, na imetokea mara moja tu, mara nyingi si hatari.
Ikiwa damu ni nyingi, inarudiwa mara kwa mara, inaambatana na maumivu, au unahisi kizunguzungu, ni lazima umwone daktari mara moja.
Hatua za Kuchukua Ukiona Damu Baada ya Tendo
Pumzika mara moja.
Fuatilia kiasi na rangi ya damu.
Epuka kufanya tendo tena hadi upate ushauri wa daktari.
Mtembelee daktari kwa kipimo cha ultrasound au uchunguzi wa kizazi.
Kumbuka kama kuna historia ya mimba kuharibika au matatizo ya kizazi.
Njia za Kuzuia Kutokwa na Damu Wakati wa Tendo
Tumia vilainishi vya uke (lubricants) kwa usalama
Chagua nafasi laini za kujamiiana zisizokuwa na msuguano mkali
Epuka tendo kama daktari amekupiga marufuku (placenta previa, tishio la mimba kutoka, nk.)
Hakikisha huna maambukizi ya uke kwa kufanya uchunguzi wa mara kwa mara
Lini Umwone Daktari Haraka?
Ukiona damu nyekundu mpya nyingi baada ya tendo
Damu inaambatana na maumivu ya tumbo au mgongo
Unahisi mizunguko ya kichwa, kichefuchefu au kupoteza fahamu
Damu ina mabonge au harufu mbaya
Unahisi mtoto kutosogea kama kawaida katika ujauzito mkubwa
FAQs – Maswali ya Mara kwa Mara
Je, ni salama kushiriki tendo la ndoa ukiwa mjamzito?
Ndiyo, kwa wanawake wengi ni salama ikiwa mimba haina matatizo. Ila epuka tendo kama kuna placenta previa au historia ya mimba kuharibika.
Je, damu inaweza kutoka hata bila maumivu?
Ndiyo. Maeneo ya kizazi yanakuwa nyeti sana wakati wa mimba, hata bila maumivu damu inaweza kutoka kidogo.
Je, ni dalili ya mimba kutoka?
Si lazima. Lakini kama damu ni nyingi au inaambatana na maumivu, ni ishara ya tishio la mimba kutoka.
Ni dawa gani inaweza kusaidia kuzuia damu baada ya tendo?
Hakuna dawa moja ya moja kwa moja bila kujua chanzo. Daktari anaweza kupendekeza progesterone au dawa za kusaidia kuimarisha kizazi kama ni tishio la mimba kutoka.
Je, nifanyeje kama damu inarudiwa kila baada ya tendo?
Simamisha tendo hadi upate uchunguzi. Inaweza kuwa polyp, maambukizi, au placenta previa – zote zinahitaji vipimo maalum.