Katika kipindi cha ujauzito, kila chakula na kinywaji anachotumia mama mjamzito huathiri moja kwa moja afya yake na afya ya mtoto tumboni. Mojawapo ya vinywaji vinavyoibua maswali mengi ni soda – hasa kutokana na ladha yake tamu, rangi ya kuvutia, na ubaridi wake unaopendelewa na wengi.
Soda ni Nini Haswa?
Soda ni kinywaji chenye kiwango kikubwa cha sukari, kemikali kama vile caffeine (katika aina nyingine), rangi bandia, ladha bandia, na gesi ya kaboni. Soda maarufu ni pamoja na cola, soda za matunda, energy drinks, na soda zisizo na sukari (diet soda).
Madhara ya Soda kwa Mama Mjamzito
1. Kuchangia Kisukari cha Mimba (Gestational Diabetes)
Soda ina kiwango kikubwa cha sukari, ambacho huongeza hatari ya mama kupata kisukari cha mimba – hali inayoweza kuathiri ukuaji wa mtoto na kusababisha matatizo wakati wa kujifungua.
2. Kuongeza Uzito Kupita Kiasi
Kunywa soda mara kwa mara huongeza kalori bila virutubisho muhimu. Hali hii huongeza uzito kupita kiasi, jambo ambalo ni hatari kwa ujauzito.
3. Kusababisha Uvimbe (Water Retention)
Soda huongeza kiwango cha sodiamu mwilini, ambacho huchangia uvimbe kwenye mikono, miguu, na uso – hali inayowasumbua wajawazito wengi.
4. Caffeine Katika Soda Huathiri Mtoto
Aina nyingi za soda, hasa cola, zina caffeine – ambayo kwa viwango vikubwa inaweza kupenya placenta na kuathiri mapigo ya moyo ya mtoto au kusababisha uzito mdogo wa kuzaliwa.
5. Huathiri Ufyonzwaji wa Madini Muhimu
Phosphoric acid inayopatikana kwenye baadhi ya soda huathiri uwezo wa mwili kufyonza madini kama kalsiamu, ambayo ni muhimu kwa ukuaji wa mifupa ya mtoto.
6. Matatizo ya Mifupa kwa Mama
Ukosefu wa kalsiamu mwilini unaochangiwa na unywaji wa soda unaweza kusababisha mifupa kuwa dhaifu na hatari ya kuvunjika kuongezeka.
7. Asidi kwenye Soda Husababisha Kiungulia
Mama wajawazito wengi hupata kiungulia kutokana na mabadiliko ya homoni. Soda huongeza asidi tumboni na kuchochea hali hiyo kuwa mbaya zaidi.
8. Hatari ya Mimba Kuharibika kwa Soda zenye Caffeine Kupita Kiasi
Caffeine kwa wingi imehusishwa na hatari ya kuharibika kwa mimba, hasa katika trimester ya kwanza.
9. Kuchangia Upungufu wa Madini Mwilini
Soda haina virutubisho vya kusaidia ukuaji wa mtoto kama folic acid, chuma, au zinc – badala yake hujaa sukari na kemikali zisizo na faida.
10. Kuongeza Uwezekano wa Mtoto Kuzaliwa na Uzito Mdogo
Utafiti unaonyesha unywaji wa soda nyingi katika ujauzito unaweza kuongeza uwezekano wa mtoto kuzaliwa na uzito mdogo au matatizo ya ukuaji.
Je, Soda Zenye Label ya “Diet” Zinafaa?
Soda za “diet” huonekana kuwa mbadala mzuri kwa sababu hazina sukari ya kawaida, lakini zina aspartame, saccharin au sucralose – aina za viambato bandia vya kuongeza ladha tamu. Tafiti zinaonyesha kuwa baadhi ya vihifadhi hivi vinaweza kuwa na madhara kwa ukuaji wa mtoto iwapo vitatumika kwa wingi.
Mbadala wa Soda kwa Mama Mjamzito
Badala ya soda, mama mjamzito anaweza kufurahia vinywaji salama kama:
Maji safi ya kunywa (kiasi cha kutosha kila siku)
Juisi asilia ya matunda (bila sukari ya ziada)
Maji ya limao au maji yenye matunda (infused water)
Uji wa lishe au maziwa ya soya
Chai za mitishamba zisizo na caffeine (kama chamomile – kwa idhini ya daktari)
Ushauri wa Madaktari
Wataalamu wa afya wanapendekeza kwamba mama mjamzito apunguze au aepuke kabisa vinywaji vyenye:
Sukari nyingi
Caffeine
Kemikali bandia
Rangi au ladha zisizo za asili
Ikiwa utapenda soda mara moja moja, hakikisha ni kwa kiasi kidogo sana – si zaidi ya mililita 330 (cani moja) kwa wiki, na bila caffeine. [Soma:Madhara ya kuinama kwa mjamzito ]
FAQs – Maswali Yaulizwayo Sana
Je, kunywa soda moja kwa wiki kuna madhara?
Kunywa soda mara moja kwa wiki kwa kiasi kidogo haitarajiwi kuleta madhara makubwa, lakini bado ni vyema kuepuka tabia hiyo kuwa ya kawaida.
Je, soda husababisha mtoto kuwa na madhara ya akili au ukuaji?
Unywaji wa soda kwa wingi, hasa zile zenye caffeine na kemikali bandia, unaweza kuathiri ukuaji wa ubongo wa mtoto tumboni.
Naweza kunywa soda ya diet nikiwa mjamzito?
Diet soda pia haishauriwi kwa wajawazito kwa sababu ya vihifadhi bandia na kemikali zinazohusishwa na madhara ya kiafya kwa mtoto.
Je, soda huchangia kiungulia wakati wa ujauzito?
Ndiyo. Asidi na gesi katika soda huchochea kuongezeka kwa kiungulia, hali inayowasumbua wajawazito wengi.
Kwa nini soda haifai kwa mjamzito lakini watu wengine wanaitumia bila tatizo?
Athari za soda hutofautiana mtu kwa mtu, lakini ni vyema kuzingatia tahadhari wakati wa ujauzito kwani afya ya mtoto iko hatarini.
