Sindano za uzazi wa mpango ni mojawapo ya njia maarufu zinazotumiwa na wanawake kudhibiti uzazi. Hata hivyo, kama ilivyo kwa dawa nyingine yoyote, sindano hizi zinaweza kuwa na madhara ya muda mfupi au mrefu kwa baadhi ya watumiaji.
Aina za Sindano za Uzazi wa Mpango
Kabla ya kuzungumzia madhara, ni muhimu kuelewa kuwa kuna aina mbili kuu za sindano:
Depo-Provera (DMPA): Huchomwa kila baada ya miezi mitatu.
Noristerat: Huchomwa kila baada ya wiki nane.
Sindano hizi hutoa homoni ambazo huzuia mimba kwa kuzuia yai kutoka, kubadilisha ute wa mlango wa kizazi na kufanya mazingira ya mji wa mimba yasiyofaa kwa yai kurutubishwa.
Madhara ya Kawaida ya Sindano za Uzazi wa Mpango
Wanawake wengi wanaweza kutumia sindano hizi bila shida yoyote, lakini baadhi hupata madhara yafuatayo:
1. Mabadiliko ya Hedhi
Kupoteza hedhi kabisa (amenorrhea)
Kutokwa na damu bila mpangilio
Hedhi nzito au nyepesi isivyo kawaida
2. Kuongeza Uzito
Baadhi ya wanawake huripoti kuongezeka kwa uzito kutokana na kubadilika kwa homoni na hamu ya kula.
3. Maumivu ya Kichwa
Homoni zilizomo kwenye sindano zinaweza kusababisha maumivu ya kichwa au migraines.
4. Mabadiliko ya Hisia
Wengine hupata mabadiliko ya hisia kama huzuni, hasira au wasiwasi.
5. Kupungua kwa Hamu ya Kufanya Mapenzi
Baadhi ya watumiaji hupata kupungua kwa libido kutokana na mabadiliko ya homoni.
6. Maumivu ya Matiti
Matiti yanaweza kuuma au kuwa laini zaidi hasa katika wiki chache za kwanza baada ya kuchoma sindano.
7. Kuchelewa Kurudi kwa Mzunguko wa Kawaida
Baada ya kuacha kutumia sindano, inaweza kuchukua muda mrefu kabla ya kurudi kwenye mzunguko wa kawaida wa hedhi na uwezo wa kushika mimba.
8. Mabadiliko ya Ngozi
Wengine hupata chunusi au mabadiliko mengine ya ngozi.
Madhara Makubwa (Lakini Mara Chache)
Ingawa ni nadra, madhara makubwa yanaweza kujumuisha:
Shinikizo la damu kupanda
Matatizo ya kuganda kwa damu
Maumivu makali ya tumbo
Kuvimba miguu au mikono
Iwapo utapata dalili hizi, ni muhimu kuonana na daktari mara moja.
Ni Nani Asiyetakiwa Kutumia Sindano hizi?
Wanawake wenye historia ya:
Saratani ya matiti
Matatizo ya damu kuganda
Kisukari kisichodhibitiwa
Magonjwa ya ini
Wanapaswa kushauriana na daktari kabla ya kutumia njia hii ya uzazi wa mpango.
Soma Hii : Vyakula Vya Kuongeza Nyege Kwa Mwanamke na Wanaume
Maswali ya Mara kwa Mara (FAQs)
Je, sindano za uzazi wa mpango ni salama kwa muda mrefu?
Ndiyo, ni salama kwa wanawake wengi. Hata hivyo, matumizi ya muda mrefu yanahitaji ufuatiliaji wa kiafya mara kwa mara.
Kwa nini hedhi yangu imepotea baada ya kutumia sindano?
Homoni katika sindano huzuia yai kutoka na pia huathiri kuta za mji wa mimba, hivyo damu ya hedhi inaweza kupungua au kukoma kabisa.
Je, nikiacha kutumia sindano, nitashika mimba mara moja?
Si mara moja. Inaweza kuchukua kati ya miezi 6 hadi 12 kwa uwezo wa kushika mimba kurudi kawaida.
Je, kuongeza uzito ni jambo la kawaida kwa watumiaji wa sindano?
Ndiyo, baadhi ya wanawake huongeza uzito kutokana na mabadiliko ya homoni na hamu ya kula kuongezeka.
Naweza kutumia sindano kama nina uvimbe kwenye matiti?
Ni vyema kushauriana na daktari kwanza, hasa ikiwa uvimbe huo si wa kawaida.
Je, sindano huathiri uwezo wa kupata watoto baadaye?
Kwa kawaida hapana. Ingawa inachukua muda kwa uzazi kurudi kawaida, haina athari ya kudumu kwa uzazi.
Naweza kupata sindano hospitali au kliniki yoyote?
Ndiyo, lakini ni muhimu ihitishwe na mhudumu wa afya aliyehitimu.
Je, kuna njia mbadala ya sindano za uzazi wa mpango?
Ndiyo. Zipo njia kama vidonge, vipandikizi, kondomu, pete ya uke, na IUD.
Je, naweza kupata madhara hata baada ya sindano moja tu?
Ndiyo, baadhi ya wanawake hupata madhara hata baada ya dozi ya kwanza.
Sindano hupunguza hamu ya ngono?
Kwa baadhi ya wanawake, ndiyo. Ni mabadiliko ya homoni yanayosababisha hali hiyo.
Je, ni lazima nipate uchunguzi kabla ya kuanza kutumia sindano?
Ndiyo, ni bora kupimwa kiafya ili kuhakikisha huna matatizo ambayo yanaweza kuathiriwa na homoni.
Naweza kutumia sindano nikiwa na magonjwa ya moyo?
Inahitaji tathmini ya daktari kwani baadhi ya sindano huongeza shinikizo la damu.
Je, sindano zinaweza kuathiri hisia zangu au hali ya akili?
Ndiyo, zinaweza kuathiri hisia na kusababisha huzuni, wasiwasi au mabadiliko ya hali ya moyo.
Je, ninaweza kutumia sindano nikiwa na mtoto mchanga anayenyonya?
Ndiyo, lakini baadhi ya aina hupendekezwa zaidi kwa kina mama wanaonyonyesha.
Sindano inaweza kusababisha kansa?
Hakuna ushahidi wa moja kwa moja unaoonyesha sindano husababisha kansa, lakini zinapaswa kutumiwa kwa tahadhari kwa wenye historia ya saratani.
Naweza kubadili njia ya uzazi wa mpango baada ya muda mfupi?
Ndiyo, lakini unapaswa kushauriana na daktari kwa mabadiliko sahihi.
Sindano zinaweza kusababisha chunusi au mabadiliko ya ngozi?
Ndiyo, homoni zinaweza kuathiri ngozi na kusababisha chunusi kwa baadhi ya wanawake.
Je, ninaweza kupata hedhi nzito kuliko kawaida baada ya sindano?
Ndiyo, hii hutokea kwa baadhi ya wanawake hasa mwanzoni mwa matumizi.
Naweza kupata sindano wakati wowote wa mzunguko wa hedhi?
Ndiyo, lakini ni bora kupatiwa sindano ndani ya siku 7 za kwanza za hedhi ili kuhakikisha hauko tayari kushika mimba.
Je, sindano huathiri shinikizo la damu?
Ndiyo, baadhi ya wanawake huongezeka shinikizo la damu wanapotumia sindano, hasa kwa muda mrefu.