Mkoa wa Mbeya, ulioko kusini-magharibi mwa Tanzania, ni moja ya mikoa yenye shughuli nyingi za kielimu. Katika mkoa huu, kuna vyuo vikuu vya umma na vyenye umiliki wa binafsi vinavyotoa elimu ya shahada, diploma na vyeti, pamoja na taasisi mbalimbali za mafunzo ya kitaaluma. Vyuo hivi vinavutia wanafunzi kutoka Mbeya na mikoa mingine kwa kozi mbalimbali za taaluma, teknolojia, biashara, afya na mengineyo.
Vyuo Vikuu Vikuu Mkoani Mbeya
Hizi ni taasisi zinazotoa elimu ya juu hadi kiwango cha shahada (degree):
1. Mbeya University of Science and Technology (MUST)
Chuo kikuu cha umma kilichoanzishwa kama chuo cha kiufundi kisha kuongezewa hadhi ya chuo kikuu. Kinajikita hasa katika sayansi, teknolojia na uhandisi.
2. Teofilo Kisanji University (TEKU)
Chuo kikuu cha binafsi kinachosimamiwa na Kanisa la Moravian, kinatoa programu mbalimbali za shahada na ujuzi katika fani tofauti.
3. Catholic University of Mbeya (CUoM)
Chuo kikuu cha binafsi chenye milki ya Kanisa Katoliki, kilichopata hadhi ya kikuu mwaka 2024, na kinatoa kozi za shahada na diploma katika fani kama elimu, biashara, teknolojia ya mawasiliano n.k.
4. Mzumbe University – Mbeya Campus
Taasisi ya umma inayotoa kozi za shahada, diplomas na programu za usimamizi na sheria. Chuo hiki ni tawi la Chuo Kikuu cha Mzumbe kilichopo Tanzania.
Vyuo Vikuu Vidogo (University Colleges / Campuses)
Mbeya pia ina matawi ya vyuo vikuu vikuu vinavyotoa programu maalumu:
✔ Mbeya College of Health and Allied Sciences (MCHAS)
Tawi la Chuo Kikuu cha Dar es Salaam kinachotoa masomo ya afya na fani zinazohusiana. TCU
✔ Open University of Tanzania – Mbeya (OUT)
Ingawa ofisi kuu si Mbeya, OUT ina huduma kwa wanafunzi wa Mbeya na ina programu za elimu kwa njia ya mtandao na darasani.
✔ St. Augustine University of Tanzania (SAUT) – Mbeya Campus
Tawi la chuo kikuu cha SAUT kinachotoa kozi mbalimbali kwa wanafunzi wa Mbeya.
✔ Kampala International University (KIU) – Mbeya Campus
Tawi la chuo kikuu cha kimataifa kinachotoa fani kama uuguzi, afya, biashara na teknolojia.
✔ University of Arusha – Mbeya Centre
Kituo cha chuo hiki cha Arusha kilichopo Mbeya, kinachotoa kozi mbalimbali kwa ngazi ya shahada.
Vyuo na Taasisi za Mafunzo (Colleges & Institutes)
Mbeya ina pia taasisi nyingi za mafunzo na ujuzi zinazotoa programu za diploma, vyeti na kozi fupi kwenye taaluma mbalimbali:
Tanzania Institute of Accountancy (TIA) – Mbeya Campus – Kozi za uhasibu na biashara.
College of Business Education (CBE) – Mbeya Campus – Biashara, IT na kozi za uongozi.
CDTI Uyole (Community Development Training Institute) – Maendeleo ya jamii, kilimo na ujasiriamali.
Mpuguso Teachers’ College, Tukuyu Teachers’ College, Aggrey Teachers’ College, Moravian Teachers’ College, Dinnob Teachers’ College – Mafunzo ya ualimu.
VETA – Vyuo vya Ustadi (24 vocational institutions) – Mafunzo ya ufundi mbalimbali.
Vyuo vya Afya na Ushauri wa Maendeleo kama Mwambani School of Nursing, Mbozi School of Nursing n.k.
Na vingine vingi vinavyotoa kozi za certificate, diploma na mafunzo maalum.
Kwa Nini Kusoma Katika Mbeya?
Mbeya ni moja ya mikoa yenye utajiri wa rasilimali za kielimu, ikichanganya vyuo vya umma, binafsi, matawi ya vyuo vikuu na taasisi za mafunzo. Hapa wanafunzi wanapata fursa ya kuchagua taaluma mbalimbali bila kusafiri umbali mrefu. Aidha, maisha ya chuo yanaungwa mkono na gharama za maisha ambazo kwa kawaida ni ya wastani ukilinganisha na miji mikubwa.
