Katika maisha ya kila siku, wanawake wengi hupima ujauzito kwa kutumia kipimo cha nyumbani au hospitalini wanaposhuku kuwa wajawazito. Lakini kuna visa ambapo mwanamke huwa na dalili zote za mimba, lakini vipimo vinaonyesha hana mimba. Swali linazuka: Je, mimba inaweza isionekane kwenye kipimo? Jibu ni NDIYO, kuna hali kadhaa zinazosababisha mimba kutoonekana kwenye kipimo.
Kipimo cha Mimba Kinavyofanya Kazi
Vipimo vya mimba (hasa vya nyumbani) hufanya kazi kwa kugundua homoni ya hCG (Human Chorionic Gonadotropin) ambayo hutengenezwa mwilini baada ya yai kurutubishwa na kujishikiza kwenye mfuko wa uzazi. Kipimo chenyewe ni rahisi lakini kinaweza kutoa majibu yasiyo sahihi iwapo baadhi ya masharti hayajatimizwa.
Sababu za Mimba Kutoonekana Kwenye Kipimo
1. Kupima Mapema Sana
Homoni ya hCG huanza kuonekana kati ya siku 6–14 baada ya kutungwa kwa mimba. Ikiwa utapima mapema sana, kiwango cha homoni hiyo kinaweza kuwa kidogo sana hadi kutoonekana.
2. Kipimo Kisicho na Uhakika (Fake Negative)
Baadhi ya vipimo vya nyumbani si nyeti sana. Vinaweza kushindwa kugundua hCG kama iko chini mno mwanzoni mwa ujauzito.
3. Mkojo Uliopungua Nguvu
Ikiwa kipimo kimefanywa kwa mkojo usio wa asubuhi au mkojo uliotokana na kunywa maji mengi, hCG inaweza kuwa imepungua na kutoa majibu ya uongo.
4. Kipimo Kilichokwisha Muda Wake
Vipimo vilivyopitwa na muda wa matumizi haviwezi kutoa majibu sahihi.
5. Mimba ya Ectopic
Hii ni mimba inayotunga nje ya mfuko wa uzazi. Mimba ya aina hii inaweza kutoa viwango vya chini vya hCG vinavyoshindwa kugunduliwa kwenye kipimo cha kawaida.
6. Hali ya Mimba Iliyositishwa Mapema (Chemical Pregnancy)
Ni hali ambapo yai linatungwa lakini mimba inasitika mapema kabla hata ya kugundulika vizuri. Hali hii husababisha hCG kuonekana na kupotea haraka.
7. Matatizo ya Homoni au Matibabu
Baadhi ya dawa au matatizo ya homoni yanaweza kuathiri utengenezaji wa hCG au jinsi mwili unavyojibu vipimo.
8. Kosa la Upimaji
Kutofuata maagizo ya kipimo, kama kutosubiri muda sahihi au kutumia mkojo kidogo mno, kunaweza kuathiri majibu.
Dalili za Mimba Ingawa Kipimo Kinaonyesha Huna Mimba
Kukosa hedhi
Kichefuchefu na kutapika
Maumivu ya matiti
Uchovu mkubwa
Kizunguzungu
Kukojoa mara kwa mara
Kubadilika kwa hamu ya chakula
Ikiwa unapata dalili hizi lakini kipimo kinaonyesha hasi (negative), ni vyema kurudia kipimo baada ya siku chache au kwenda hospitalini kwa vipimo vya damu na ultrasound.
Nini Cha Kufanya Ikiwa Kipimo Kinaonyesha Hakuna Mimba Lakini Unahisi Una Mimba?
Subiri Siku Kadhaa Kisha Rudia Kipimo
Weka muda wa siku 3–7 kisha jaribu tena, hasa kwa kutumia kipimo cha asubuhi.Tumia Kipimo cha Damu (Blood Test)
Vipimo vya damu ni nyeti zaidi na vinaweza kugundua hCG hata ikiwa iko kwenye kiwango kidogo sana.Fanya Ultrasound
Baada ya wiki 5–6 za ujauzito, ultrasound inaweza kuonyesha uwepo wa mimba au hali nyingine yoyote.Mtembelee Daktari Bingwa wa Magonjwa ya Wanawake
Ikiwa hali itaendelea kuwa ya mashaka, daktari anaweza kufanya uchunguzi zaidi na kutoa ushauri wa kitaalamu. [Soma: Madhara ya mimba kutunga nje ya mfuko wa uzazi ]
Maswali Yanayoulizwa Mara kwa Mara (FAQs)
Je, mimba inaweza kufichika kwenye vipimo vyote?
Ndiyo, hasa ikiwa ni mapema sana au ni mimba ya ectopic. Vipimo vya damu na ultrasound vinaweza kusaidia.
Ni wakati gani sahihi wa kupima mimba baada ya kushiriki tendo la ndoa?
Baada ya wiki 2 (siku 14), homoni ya hCG huwa imeanza kuonekana kwa uhakika.
Je, kutumia mkojo wa usiku kunaweza kutoa majibu sahihi?
La. Mkojo wa asubuhi (wa kwanza baada ya kuamka) una kiwango cha juu cha hCG.
Je, mimba inaweza kuonekana kwa ultrasound lakini isionekane kwenye kipimo?
Ndiyo, hasa kwa mimba ya ectopic au ikiwa hCG iko chini sana.
Je, dawa za uzazi wa mpango huathiri majibu ya kipimo cha mimba?
Hapana. Dawa hizi haziongezi hCG mwilini hivyo hazifichi mimba.
Kipimo cha damu huchukua muda gani kuonyesha matokeo sahihi?
Baada ya siku 6–8 baada ya kutungwa kwa mimba, damu huonyesha matokeo sahihi.
Je, kupima mapema kuna madhara kwa afya?
Hapana. Lakini kunaweza kutoa majibu yasiyo sahihi.
Ni aina gani ya vipimo vya mimba vilivyo sahihi zaidi?
Vipimo vya damu (quantitative hCG test) ni sahihi zaidi.
Je, kuna uwezekano wa kupata mimba bila kuonyesha dalili?
Ndiyo. Baadhi ya wanawake hawapati dalili hadi mimba itakapofika wiki 6 au zaidi.
Je, ugonjwa kama PCOS unaweza kuficha mimba?
PCOS huathiri mzunguko wa hedhi lakini si moja kwa moja huficha mimba, lakini inaweza changanya dalili.
Je, kutokwa damu kidogo kunaweza kuashiria kuwa si mimba?
La. Wakati mwingine mimba huambatana na kutokwa damu kwa kiasi kidogo (implantation bleeding).
Ni mara ngapi napaswa kupima ili kuthibitisha mimba?
Rudia kila baada ya siku 2–3 ukishuku mimba ikiwa kipimo cha kwanza kilikuwa hasi.
Je, vipimo vya mimba vinatofautiana ubora?
Ndiyo. Vipimo vya gharama ya juu mara nyingi huwa na uwezo mkubwa kugundua hCG ndogo.
Je, hCG ya uongo huweza kutokea?
Ndiyo, katika hali nadra, baadhi ya dawa au uvimbe huweza kutoa hCG bandia.
Kipimo cha mimba cha nyumbani kinaweza kuonyesha mimba ya uongo?
Ndiyo, kwa mfano kwenye mimba ya kemikali au mimba ya ectopic.
Mimba ya mwezi mmoja huonekana kwenye kipimo?
Ndiyo, mimba ya wiki 4 hadi 5 kwa kawaida huonekana kwa kipimo cha nyumbani au damu.
Je, mtu mwenye uzito mkubwa huathiri kipimo cha mimba?
La. Uzito wa mwili hauna athari kwa kipimo cha mimba.
Je, ultrasound ya mapema huweza kuonyesha mimba?
Ndiyo, kuanzia wiki ya 5 au 6, mimba huweza kuonekana kwenye ultrasound.
Ni aina gani ya kipimo cha damu hufanya kazi vizuri kugundua mimba?
Quantitative hCG blood test (huonyesha kiasi sahihi cha homoni).
Je, mwanamke aliye na hedhi isiyo ya kawaida anaweza kuwa mjamzito bila kugundua?
Ndiyo. Mzunguko usio wa kawaida unaweza kumfanya asijue kama mimba ipo au la.
