Haydom Institute of Health Sciences (HIHS) ni taasisi ya mafunzo ya afya iliyoko Manyara, mkoani Haydom, Tanzania. Chuo kinasajiliwa na NACTE chini ya namba ya usajili REG/HAS/006.
HIHS hutoa kozi mbalimbali za diploma (NTA) katika fani za afya — mfano, Clinical Medicine, Medical Laboratory Sciences, na Nursing/Midwifery.
Pia, chuo kina ushirikiano wa karibu na Hospitali ya Haydom, ambayo inawezesha mafunzo ya vitendo (practical) kwa wanafunzi wa afya.
Muundo wa Ada (Fees Structure) wa HIHS
Kulingana na viwango vilivyo kwenye guidebook ya NACTE na vyanzo vingine, hapa chini ni muhtasari wa ada za mafunzo HIHS:
| Programu | Muda wa Mafunzo | Ada kwa Wanafunzi wa Ndani (Local) | Ada kwa Wanafunzi wa Nje (Foreign) |
|---|---|---|---|
| Ordinary Diploma – Clinical Medicine | Miaka 3 | TSH 2,790,900 | USD 2,500 |
| Ordinary Diploma – Medical Laboratory Sciences | Miaka 3 | TSH 2,790,900 | USD 2,500 |
| Ordinary Diploma – Nursing / Midwifery | Miaka 3 (kulingana na guidebook) | TSH 2,560,900 ( | (sio data kamili ya ada ya wageni kwenye kozi hii katika vyanzo vya wazi) |
Vigezo vingine vya ada:
Ada zote za kozi (tuition) zinatokana na guidebook ya NACTE.
Kwa wanafunzi wa kimataifa (foreigners), ada ni kwa dola (USD) kulingana na programu.
HIHS ina njia za mawasiliano kwa wale wanaotaka kuuliza maswali kuhusu ada au malipo: barua pepe ni haydomihs@gmail.com
Umuhimu wa Ada Hivyo
Ufanisi wa Mafunzo ya Afya: Ada hizo zinasaidia HIHS kuendesha mafunzo ya vitendo kwa kuajiri walimu, kulipa gharama za vifaa vya maabara, na kufanya mazoezi ya kliniki kupitia hospitali ya Haydom.
Upatikanaji wa Elimu ya Afya: Kwa kuwa ada ni ya kiwango cha kati hadi juu, HIHS inachangia kutoa kozi za afya ambazo zinahitajika sana, hasa kwa maeneo ya kanda ya Manyara na mikoa jirani.
Uendelevu wa Taasisi: Mapato kutoka ada za wanafunzi wanaweza kusaidia kuhifadhi rasilimali za chuo na kuhakikisha kuwa vyumba vya maabara, vifaa na miundombinu inabaki ya kiwango.
Changamoto na Mapendekezo
Changamoto
Mzigo wa Ada kwa Wanafunzi: Ada ya takriban TSH milioni kadhaa inaweza kuwa changamoto kwa baadhi ya wanafunzi wa kipato kidogo.
Uwazi wa Ada Zingine: Viwango vya ada vinavyotolewa kwenye guidebook vinaonyesha tu “tuition fee” — haionekani kwa urahisi ada zingine za ziada (kama “practical site fee”, bima, vitabu, nk) kwenye vyanzo vya umma.
Malipo ya Wageni: Kwa wanafunzi wa kimataifa, malipo ni kwa dola — hii inaweza kuwa kikwazo cha uandikishaji kwa baadhi ya watu, hasa kutokana na mabadiliko ya kiwango cha ubadilishaji wa fedha.
Mapendekezo
HIHS iwe na prospectus ya kila mwaka inayoeleza ada zote (tuition, vitendo, bima, vitabu) kwa uwazi, ili wanafunzi wapya wawe na maelezo kamili.
Kuanzisha mpango wa ruzuku au mikopo kwa wanafunzi wa kipato cha chini ili kuwasaidia kumudu ada ya mafunzo.
Kutoa chaguo la malipo kwa awamu (kwanza semesta, miezi, nk) ili kupunguza mzigo wa malipo kwa wakati mmoja.
Kuimarisha mawasiliano na wadau wa afya na serikali kwa lengo la kupata ufadhili wa vijana wanaosoma mafunzo ya afya ambao watasaidia katika huduma ya jamii baada ya kuhitimu.

