Mtoto wa jicho (cataract) ni hali ambapo lenzi ya jicho (lens) inakuwa na ukungu na kusababisha kupungua kwa uwezo wa kuona. Upasuaji wa mtoto wa jicho ni njia kuu na bora zaidi ya matibabu, na hufanywa kwa kuondoa lenzi iliyoharibika na kuweka lenzi bandia (Intraocular Lens – IOL).
Hata hivyo, swali ambalo watu wengi hujiuliza ni: gharama ya upasuaji wa mtoto wa jicho ni kiasi gani?
Mambo Yanayoathiri Gharama za Upasuaji wa Mtoto wa Jicho
Aina ya hospitali
Hospitali binafsi mara nyingi huwa na gharama kubwa zaidi kuliko hospitali za serikali.
Aina ya lenzi inayowekwa (IOL)
Kuna lenzi za kawaida (monofocal), lenzi za kisasa (multifocal), na lenzi za premium ambazo zinaweza kurekebisha matatizo ya macho kama presbyopia na astigmatism. Kadiri ubora wa lenzi unavyoongezeka, ndivyo gharama zinavyoongezeka.
Taaluma na uzoefu wa daktari bingwa
Madaktari bingwa wenye uzoefu mkubwa na vifaa vya kisasa mara nyingi hutoza gharama kubwa zaidi.
Teknolojia inayotumika
Upasuaji wa kutumia laser ni ghali zaidi kuliko ule wa kawaida (phacoemulsification).
Huduma zinazohusiana
Vipimo vya awali, dawa za baada ya upasuaji, na ufuatiliaji wa daktari huongeza gharama.
Gharama za Upasuaji wa Mtoto wa Jicho
Hospitali za Serikali: Kati ya TZS 300,000 – 600,000 kwa jicho moja (inaweza kuwa chini au bure kwa wagonjwa wenye bima ya afya ya NHIF).
Hospitali Binafsi: TZS 800,000 – 2,500,000 kwa jicho moja, kutegemea aina ya lenzi na vifaa vinavyotumika.
Matibabu ya Kimaeneo: Katika nchi zingine Afrika Mashariki, gharama huanzia USD 250 – 1,500 kwa jicho moja.
Matibabu ya Nje ya Nchi: Kwa hospitali kubwa za India au Afrika Kusini, gharama ni kati ya USD 1,000 – 4,000 kwa jicho moja, kulingana na lenzi na teknolojia inayotumika.
Je, NHIF au Bima Inafunika Gharama?
Nchini Tanzania, NHIF na baadhi ya bima binafsi hufunika sehemu au gharama zote za upasuaji wa mtoto wa jicho kulingana na kituo cha afya kilichosajiliwa.
Ni muhimu kuwasiliana na bima yako ili kujua kiwango cha kufadhiliwa.
Njia za Kupunguza Gharama
Kuchagua hospitali za serikali au vituo vya afya vilivyosajiliwa na NHIF.
Kufuatilia kambi za upasuaji wa macho zinazotolewa bure au kwa gharama nafuu na mashirika yasiyo ya kiserikali (NGOs).
Kuuliza mapema kuhusu bei ya vipimo, lenzi na dawa kabla ya kuanza matibabu.
Maswali ya Mara kwa Mara (FAQs)
Je, upasuaji wa mtoto wa jicho unaumiza?
Hapana, upasuaji hufanywa kwa ganzi ya macho na mgonjwa hahisi maumivu makali.
Ni muda gani upasuaji huchukua?
Mara nyingi kati ya dakika 20 – 45 kwa jicho moja.
Baada ya upasuaji, kuona hurudi lini?
Mara nyingi kuona huanza kuboreka ndani ya siku chache, na kuimarika zaidi baada ya wiki kadhaa.
Je, bima ya NHIF inafunika upasuaji huu?
Ndiyo, lakini inategemea hospitali au kituo cha afya kilichosajiliwa.
Gharama ya lenzi za premium ni kiasi gani?
Lenzi za premium zinaweza kuongeza gharama kwa TZS 500,000 – 1,500,000 zaidi ya gharama ya kawaida.
Ni lazima nilazwe hospitalini baada ya upasuaji?
Mara nyingi hapana, mgonjwa huenda nyumbani siku hiyohiyo.
Je, mtoto wa jicho unaweza kurudi baada ya upasuaji?
Lenzi bandia haziwezi kuharibika, lakini baadhi ya wagonjwa hupata ukungu nyuma ya lenzi (posterior capsule opacification) ambao hutibiwa kwa laser.
Upasuaji wa laser na ule wa kawaida unakuwaje?
Laser ni teknolojia ya kisasa zaidi, sahihi zaidi, lakini ghali zaidi.
Je, ninaweza kufanya upasuaji wa macho yote mawili kwa wakati mmoja?
Kwa kawaida daktari hufanya jicho moja kwanza, kisha jingine baada ya wiki kadhaa.
Kuna umri maalum wa kufanyiwa upasuaji huu?
Hapana, unaweza kufanywa kwa mtu yeyote mwenye mtoto wa jicho na anayehitaji kurejesha uwezo wa kuona.
