Surua ni ugonjwa wa kuambukiza unaosababishwa na virusi vya measles, unaowakumba watoto wa umri tofauti, hasa wale ambao hawajachanjwa. Ugonjwa huu unaweza kusababisha matatizo makubwa ikiwa hautatibiwa mapema, hivyo ni muhimu wazazi na walezi wajue kuhusu dawa zinazotumika kwa watoto waliopata surua.
Dalili za Surua Kwa Watoto
Homa kali inayoongezeka taratibu
Kikohozi kikavu na homa ya ndani ya mapafu
Macho mekundu yenye kutoa machozi
Upele wa madoa mekundu unaoanza usoni na kusambaa mwilini
Vidonda vidogo vyeupe ndani ya mdomo (Koplik spots)
Kutokuwa na hamu ya kula
Sababu ya Surua
Surua husababishwa na virusi vya measles. Mgonjwa anaambukiza kwa njia ya hewa – kupitia kukohoa, kupiga chafya, au kugusana na nyuso zilizoambukizwa. Watoto wasiochanjwa wako katika hatari kubwa ya kupata surua.
Dawa na Matibabu ya Surua kwa Watoto
Kwa kuwa surua ni virusi, hakuna dawa inayoua virusi moja kwa moja, lakini matibabu hulenga kupunguza dalili na kuzuia matatizo zaidi.
1. Dawa za Kupunguza Homa
Dawa za kupunguza homa kama Paracetamol au Ibuprofen hupunguzia homa na maumivu.
Ni muhimu kutoa kipimo sahihi kulingana na umri na uzito wa mtoto.
2. Kusaidia Kupumua
Hakikisha mtoto anakaa kwenye hewa safi na kavu.
Kwa kikohozi kikali, unaweza kutumia dawa za kupunguza kikohozi kwa watoto kama zinavyoelekezwa na daktari.
3. Maji na Lishe Bora
Mpe mtoto maji ya kutosha ili kuepuka upungufu wa maji mwilini.
Lishe yenye vitamini A inaweza kusaidia kuimarisha kinga ya mwili.
4. Kuepuka Maambukizi
Weka mtoto mbali na watoto wengine ili kuepuka kuambukiza.
Safisha mikono mara kwa mara na hakikisha chumba chake kiko safi.
5. Chanjo
Chanjo ya MMR (Measles, Mumps, Rubella) ni njia bora ya kuzuia surua.
Watoto wanapewa dozi mbili kwa umri maalumu: ya kwanza kwa umri wa miezi 9–12 na ya pili kati ya miaka 15–18.
Hatari za Surua kwa Watoto
Nimonia
Kuharisha na upungufu wa maji mwilini
Maambukizi ya sikio
Encephalitis (uvimbe kwenye ubongo)
Hata kifo kwa watoto wasiopatiwa matibabu mapema
Kinga Bora
Hakikisha mtoto amepatiwa chanjo ya surua.
Mzazi anapaswa kuepuka kuleta watoto wanaougua surua nyumbani au shule.
Lishe bora na kinga ya vitamini A husaidia mwili kupambana na ugonjwa.
Maswali na Majibu Kuhusu Surua kwa Watoto (FAQs)
1. Je, surua ni hatari kwa watoto?
Ndiyo, inaweza kusababisha matatizo makubwa ikiwa haitatibiwa mapema.
2. Dalili kuu za surua ni zipi?
Homa kali, kikohozi kikavu, macho mekundu, upele wa madoa mekundu, na vidonda vyeupe ndani ya mdomo.
3. Surua husababishwa na nini?
Husababishwa na virusi vya measles.
4. Je, surua inaweza kuambukiza?
Ndiyo, kwa njia ya hewa kutoka kwa mgonjwa.
5. Je, kuna dawa ya kuua virusi vya surua?
Hapana, matibabu hulenga kupunguza dalili na kuzuia matatizo.
6. Ni dawa gani zinazotumika kupunguza homa?
Paracetamol au Ibuprofen kwa kipimo kinachofaa kulingana na umri na uzito wa mtoto.
7. Je, maji ni muhimu kwa mtoto mwenye surua?
Ndiyo, husaidia kuzuia upungufu wa maji mwilini.
8. Je, lishe ina umuhimu gani?
Lishe bora, hasa yenye vitamini A, husaidia kuimarisha kinga ya mwili.
9. Je, chanjo ya surua ni salama kwa watoto?
Ndiyo, ni salama na hutoa kinga ya kudumu.
10. Ni lini mtoto anapaswa kuchanjwa?
Dozi ya kwanza miezi 9–12, na ya pili kati ya miaka 15–18.
11. Je, surua inaweza kuua mtoto?
Ndiyo, hasa ikiwa haitatibiwa mapema na mtoto ana upungufu wa kinga.
12. Je, mtoto aliyeugua surua anaweza kwenda shule?
Hapana, hadi dalili zote zipungue na mgonjwa awe si hatari kwa wengine.
13. Je, surua hupona vipi?
Kwa kupata matibabu ya kupunguza homa, maji ya kutosha, lishe bora, na kupumzika.
14. Je, mtoto mzima anaweza kupata surua?
Ndiyo, hasa kama hajawahi kuugua wala kuchanjwa.
15. Je, surua inaweza kuambukiza familia nzima?
Ndiyo, kwa hivyo ni muhimu kuweka mgonjwa mbali na wengine.
16. Je, surua inaweza kurudi baada ya kupona?
Hapana, mara nyingi mtu anayepata surua hupata kinga ya kudumu.
17. Je, mtoto anayepata surua anaweza kula kawaida?
Huenda akapungua hamu ya kula, hivyo lishe bora na maji ni muhimu.
18. Je, surua huathiri watoto wenye kinga dhaifu?
Ndiyo, wanaweza kupata dalili kali na matatizo makubwa.
19. Je, vitamin A ni muhimu kwa watoto wenye surua?
Ndiyo, husaidia kupunguza hatari ya matatizo makubwa.
20. Je, tiba mapema ina manufaa gani?
Hupunguza madhara na mwili hupona haraka zaidi.