Mapafu ni viungo muhimu sana katika mfumo wa upumuaji wa binadamu. Hufanya kazi ya kubadilisha hewa ya oksijeni na kutoa hewa chafu ya kaboni dayoksaidi kutoka mwilini. Kwa sababu hiyo, afya ya mapafu ni jambo la msingi katika maisha ya kila siku. Kwa bahati mbaya, hali ya hewa, uvutaji sigara, maambukizi, na mazingira ya kazi yanaweza kuchangia uchafuzi wa mapafu. Hii inafanya watu wengi kutafuta dawa ya kusafisha mapafu kwa njia za asili au tiba za kitaalamu.
Sababu Zinazochafua Mapafu
Uvutaji wa sigara
Kuvuta hewa chafu yenye vumbi au gesi
Maambukizi ya mara kwa mara kama mafua au homa ya mapafu
Magonjwa sugu kama pumu na COPD
Matumizi ya dawa au kemikali kazini
Dalili Zinazoashiria Mapafu Machafu
Kikohozi cha mara kwa mara
Kupumua kwa shida au kubanwa na kifua
Kutoa makohozi mazito au yenye rangi isiyo ya kawaida
Uchovu wa mwili bila sababu ya msingi
Harufu mbaya mdomoni
Dawa za Asili za Kusafisha Mapafu
1. Tangawizi
Tangawizi ina sifa ya kupambana na uchochezi (inflammation) na kusaidia kufungua njia za hewa. Unaweza kuchemsha tangawizi na kunywa kama chai mara mbili kwa siku.
2. Kitunguu saumu
Kitunguu saumu kina allicin ambayo husaidia kupambana na bakteria na virusi vinavyoathiri mapafu.
3. Unga wa manjano (turmeric)
Una virutubisho vya curcumin vinavyopunguza uvimbe na kusaidia kuondoa sumu mwilini.
4. Ndimu na asali
Mchanganyiko huu husaidia kufungua njia za hewa na kufuta kamasi kwenye mapafu.
5. Majani ya mpera
Majani haya yanasaidia kusafisha njia ya upumuaji na kuondoa makohozi.
Vyakula vinavyosaidia kusafisha mapafu
Parachichi (avocado)
Matunda yenye Vitamin C kama machungwa, limau, na zabibu
Karoti (beta carotene)
Vyakula vyenye omega-3 kama samaki
Mboga za majani kama spinachi, brokoli na sukuma wiki
Mazoezi ya kusaidia kusafisha mapafu
Kupumua kwa kina (deep breathing exercises)
Mazoezi ya viungo (aerobic exercises) kama kukimbia, kuogelea au kutembea kwa kasi
Kufanya steaming ya mvuke (kujifukiza) kwa kutumia mimea ya asili kama mwarobaini, majani ya mpera, au tangawizi
Dawa za Hospitali au Kliniki za Kusafisha Mapafu
Bronchodilators – Dawa za kupanua mirija ya hewa, hasa kwa wagonjwa wa pumu.
Expectorants – Husaidia kutoa makohozi kutoka kwenye mapafu.
Antibiotics – Kwa wagonjwa wenye maambukizi kwenye mapafu kama pneumonia.
Inhalers na nebulizers – Kwa matatizo sugu ya mapafu.
Steroids – Kuzuia uvimbe kwenye njia ya hewa.
Muhimu: Usitumie dawa yoyote bila ushauri wa daktari au mtaalamu wa afya.
Njia Nyingine za Kusaidia Kusafisha Mapafu
Acha kuvuta sigara mara moja
Epuka mazingira yenye vumbi na moshi
Kunywa maji mengi kusaidia kutoa sumu mwilini
Fanya detox ya mwili mara kwa mara
Lala kwenye mazingira yenye hewa safi (ventilated)
FAQs – Maswali Yanayoulizwa Mara kwa Mara
Je, ni kweli unaweza kusafisha mapafu baada ya kuacha kuvuta sigara?
Ndiyo. Baada ya kuacha kuvuta sigara, mapafu huanza kujisafisha polepole na kurejesha afya yake.
Je, ni salama kutumia dawa za mitishamba kusafisha mapafu?
Ndiyo, lakini ni muhimu kupata ushauri wa mtaalamu wa afya au tabibu wa tiba asilia.
Ni chakula gani kinachosaidia mapafu kuwa safi?
Matunda yenye vitamin C, mboga za majani, karoti, na vyakula vyenye omega-3 ni bora kwa mapafu.
Je, steaming (kujifukiza) husaidia mapafu?
Ndio, husaidia kufungua mirija ya hewa na kutoa makohozi. Ni njia nzuri ya kusafisha mapafu kwa asili.
Ni dalili gani zinaonyesha kuwa mapafu yako yana shida?
Kikohozi kisichoisha, pumzi kubana, makohozi mazito, na uchovu usioeleweka ni dalili kuu.
Je, maji yana nafasi gani kwenye usafishaji wa mapafu?
Maji husaidia kulainisha makohozi na kusafisha sumu kutoka kwenye mwili.
Ni dawa gani za hospitali hutumika kwa matatizo ya mapafu?
Bronchodilators, expectorants, antibiotics, na inhalers ni baadhi ya dawa zinazotumika.
Ni mara ngapi unapaswa kusafisha mapafu kwa njia ya asili?
Angalau mara moja kwa mwezi au kadiri ya mahitaji ya afya yako.
Je, moshi wa sigara unaweza kuathiri mapafu ya mtu asiyevuta?
Ndiyo. Kuvuta moshi wa sigara kwa njia isiyo ya moja kwa moja (passive smoking) kuna madhara makubwa pia.
Je, dawa za mitishamba zinaweza kuchanganywa na dawa za hospitali?
Inashauriwa kupata ushauri wa kitaalamu kabla ya kuchanganya dawa aina yoyote.