Ugonjwa wa Pangusa (Trichomoniasis) ni mojawapo ya magonjwa ya zinaa yanayosababishwa na protozoa aitwaye Trichomonas vaginalis. Ingawa mara nyingi huongelewa kwa wanawake, wanaume pia huathirika na wanaweza kuwa wasambazaji wakuu wa ugonjwa huu bila wao wenyewe kugundua. Wanaume wengi huwa hawaonyeshi dalili kabisa, lakini bado wanaweza kuambukiza wenza wao kupitia ngono.
Dalili za Ugonjwa wa Pangusa kwa Mwanaume
Kwa asilimia kubwa ya wanaume, ugonjwa huu hauonyeshi dalili yoyote. Hata hivyo, baadhi ya wanaume huweza kupata dalili zifuatazo:
Maumivu au hali ya kuchoma wakati wa kukojoa
Kutokwa na majimaji meupe au ya kijani kutoka kwenye uume
Kuwashwa kwenye mrija wa mkojo (urethra)
Maumivu baada ya kukojoa au baada ya kumaliza haja ndogo
Kuwashwa kwenye kichwa cha uume
Harufu isiyo ya kawaida sehemu za siri
Maumivu wakati wa kujamiiana
Dalili hizi huweza kuchanganyikana na zile za magonjwa mengine ya zinaa kama vile kisonono au chlamydia, hivyo ni muhimu kufanya vipimo sahihi.
Sababu na Njia za Maambukizi
Pangusa huambukizwa kwa njia zifuatazo:
Kujamiiana bila kutumia kinga (kondomu) na mtu aliyeambukizwa
Kushiriki vifaa vya usafi wa sehemu za siri
Maambukizi kutoka kwa mama kwenda kwa mtoto wakati wa kujifungua (nadra kwa wanaume)
Kugusana kwa karibu na maeneo yenye maambukizi (ngozi kwa ngozi)
Madhara ya Pangusa kwa Mwanaume
Ingawa mara nyingi haileti madhara makubwa kwa mwanaume, ikiwa haitatibiwa kwa muda mrefu, inaweza kusababisha:
Kuongezeka kwa hatari ya kupata magonjwa mengine ya zinaa kama HIV
Kuvimba na maambukizi kwenye korodani au mrija wa mkojo
Maambukizi ya muda mrefu kwenye mfumo wa mkojo
Kutokuwa na furaha ya kimapenzi kwa sababu ya dalili zisizopendeza
Vipimo na Uchunguzi
Ili kuthibitisha uwepo wa ugonjwa wa pangusa, daktari anaweza kufanya:
Kipimo cha sampuli ya mkojo
Kipimo cha majimaji kutoka kwenye uume
Kipimo cha damu kwa baadhi ya visa maalum
Kipimo cha PCR (nucleic acid test) ambacho ni sahihi zaidi
Ni muhimu kwa mwanaume anayehisi dalili au aliye na mwenza aliyeambukizwa kufanya vipimo mapema.
Tiba ya Ugonjwa wa Pangusa kwa Mwanaume
Matibabu ya pangusa ni rahisi na hupatikana kwa kutumia dawa za antibiotic, hasa:
Metronidazole (Flagyl)
Tinidazole
Dawa hizi hutolewa kwa dozi moja au kwa muda wa siku 5–7, kulingana na kiwango cha maambukizi. Ni muhimu:
Kumaliza dozi zote hata kama dalili zimepotea
Wote wawili kwenye uhusiano kutibiwa kwa wakati mmoja
Kuepuka ngono hadi tiba imalizike kabisa
Jinsi ya Kujikinga na Ugonjwa wa Pangusa
Tumia kondomu kila unapojamiiana
Epuka kuwa na wapenzi wengi
Fanya vipimo mara kwa mara hasa ukiwa na mwenza mpya
Zingatia usafi wa mwili na sehemu za siri
Weka mawasiliano ya wazi na mwenza kuhusu afya ya uzazi na magonjwa ya zinaa
MASWALI YAULIZWAYO MARA KWA MARA (FAQs)
Je, mwanaume anaweza kuwa na ugonjwa wa pangusa bila dalili?
Ndiyo. Wanaume wengi huwa hawaonyeshi dalili lakini bado wanaweza kuwa waambukizaji wa ugonjwa huu.
Je, pangusa hutibiwa kwa dawa za asili?
Wakati baadhi ya tiba za asili husaidia kupunguza dalili, tiba sahihi ya pangusa ni dawa za antibiotic kama metronidazole. Usitumie dawa za kienyeji bila ushauri wa daktari.
Nifanyeje kama mwenza wangu ana pangusa lakini sina dalili?
Unatakiwa kutibiwa pia hata kama huna dalili, ili kuepuka maambukizi ya kurudia.
Je, naweza kuambukizwa pangusa kwa kutumia choo cha umma?
La, maambukizi hayawezi kusambaa kwa njia hiyo. Pangusa huambukizwa kwa njia ya kujamiiana au kugusana kwa karibu sana na sehemu za siri za mtu aliyeambukizwa.
Inachukua muda gani kupona pangusa?
Kwa kawaida, mtu hupona ndani ya siku 5–7 kwa kutumia dawa sahihi.