Ukimwi (UKIMWI – Upungufu wa Kinga Mwilini) unasababishwa na virusi vinavyojulikana kama VVU (Virusi Vya Ukimwi). VVU hushambulia mfumo wa kinga ya mwili, na kuufanya kuwa dhaifu dhidi ya maradhi mbalimbali. Kwa wanaume, kama ilivyo kwa wanawake, kuna dalili fulani za mwanzo ambazo zinaweza kujitokeza baada ya kuambukizwa virusi hivi.
Mara nyingi, watu hawawezi kutambua mapema kuwa wameambukizwa kwa sababu dalili zake za mwanzo zinaweza kufanana na mafua au maambukizi mengine ya kawaida.
VVU ni nini?
VVU ni virusi vinavyoshambulia seli nyeupe za damu (CD4), ambazo ni muhimu katika kupambana na maradhi. Bila matibabu, VVU vinaweza kuendelea kuharibu kinga ya mwili hadi kufikia hatua ya UKIMWI, ambapo mwili hauwezi tena kujilinda hata dhidi ya magonjwa madogo.
Dalili za Mwanzo za VVU/UKIMWI kwa Mwanaume
Baada ya kuambukizwa VVU, dalili za mwanzo zinaweza kuanza kuonekana ndani ya wiki 2 hadi 6. Hali hii hujulikana pia kama “acute HIV infection” au hatua ya awali ya maambukizi.
1. Homa ya ghafla
Mwanaume anaweza kupata homa isiyo ya kawaida au ya mara kwa mara.
Homa hii huambatana na uchovu, kutetemeka au joto la mwili kupanda bila sababu maalum.
2. Uchovu wa kupindukia
Hali ya kuwa na uchovu usioelezeka hata bila kufanya kazi ngumu.
Hali hii inaweza kudumu kwa siku au hata wiki.
3. Kuvimba kwa tezi
Tezi zilizoko shingoni, kwapani, au maeneo ya siri huvimba.
Ni dalili kwamba mwili unapambana na maambukizi.
4. Maumivu ya kichwa na misuli
Hali inayofanana na mafua makali.
Maumivu ya viungo pia huambatana na maumivu ya koo.
5. Kuharisha au kichefuchefu
Baadhi ya watu hupata matatizo ya tumbo kama kuharisha au kutapika.
Hali hii inaweza kudumu kwa siku kadhaa.
6. Kutokwa jasho usiku
Kutokwa na jasho jingi usiku hata kama hali ya hewa si ya joto.
Hii ni moja ya dalili za kawaida zinazojitokeza kwa waathirika wa VVU.
7. Vipele au upele usoni/mwilini
Upele mwekundu au vipele vya ajabu hujitokeza hasa kifuani, mgongoni au usoni.
Unaweza kufikiri ni mzio au hali ya ngozi ya kawaida.
Dalili za Baadaye Kama Hakuna Matibabu
Kama mtu hataanza kutumia dawa mapema (ARVs), dalili mbaya zaidi huanza kujitokeza baada ya miaka kadhaa:
Kupungua kwa uzito kwa kasi
Maambukizi ya mara kwa mara
Maambukizi sugu ya kupumua
Saratani kama ya ngozi (Kaposi’s sarcoma)
Maambukizi ya mapafu (Pneumonia)
Jinsi ya Kujua Kama Una VVU
Kwa sababu dalili hizi zinaweza kufanana na magonjwa mengine, kipimo cha VVU ndicho njia pekee ya uhakika ya kujua hali yako. Wanaume wanashauriwa:
Kupima VVU angalau mara moja kila mwaka
Kupima mapema baada ya kujihusisha na ngono isiyo salama
Kutoa taarifa kwa mwenzi/mwenza ikiwa matokeo ni chanya
Umuhimu wa Kugundua Mapema
Gundua mapema = Anza matibabu mapema = Epuka UKIMWI
Dawa za kupunguza makali ya VVU (ARVs) husaidia kuzuia virusi visiendelee kuharibu kinga ya mwili.
Mtu anaweza kuishi maisha marefu na yenye afya ikiwa ataanza matibabu mapema.
