Meli ya Titanic ni moja kati ya meli maarufu zaidi katika historia ya dunia, si kwa sababu ya ukubwa na kifahari wake tu, bali pia kutokana na ajali mbaya iliyoiangamiza. Titanic ilizama usiku wa tarehe 14 kuamkia 15 Aprili 1912 katika safari yake ya kwanza kutoka Southampton (Uingereza) kuelekea New York (Marekani), na kuua zaidi ya watu 1,500 kati ya abiria na wafanyakazi zaidi ya 2,200 waliokuwemo. Lakini chanzo halisi cha kuzama kwa meli hii kilikuwa nini?
1. Historia Fupi ya Meli ya Titanic
Jina kamili: RMS Titanic (Royal Mail Ship Titanic)
Ilizinduliwa: 31 Mei 1911
Safari ya kwanza: 10 Aprili 1912
Mmiliki: Kampuni ya White Star Line
Mjenzi: Harland and Wolff, Belfast, Ireland
Urefu: Mita 269
Ilizingatiwa kuwa isiyozamika (unsinkable)
Titanic ilikuwa na vyumba vya kifahari, sehemu ya kuogelea, gym, na hata sehemu za kulia chakula za hadhi ya juu. Ilitengenezwa kwa teknolojia ya hali ya juu kwa wakati huo, ikiaminika kuwa salama zaidi duniani.
2. Chanzo Kikuu cha Kuzama kwa Titanic
Kugonga Barafu (Iceberg)
Chanzo kikuu kilichosababisha meli ya Titanic kuzama ni kugonga jiwe la barafu (iceberg) lililokuwa likielea katika Bahari ya Atlantic Kaskazini.
Wakati wa tukio: Saa 5 dakika 40 usiku (saa za usiku wa manane)
Mahali: Takribani kilomita 600 kutoka Newfoundland, Canada
Kasi ya meli: Takribani km 41 kwa saa (knots 22)
Meli ilikuwa ikiendesha kwa kasi kubwa licha ya taarifa zilizotumwa kuhusu uwepo wa barafu baharini. Wakati iceberg ilipoonekana, ilikuwa tayari imechelewa sana kuikwepa.
3. Sababu Zinazohusiana na Ajali Hiyo
i. Kasi Kubwa (Overspeeding)
Titanic ilikuwa inaendeshwa kwa kasi ya juu sana kwa meli kubwa kiasi hicho, licha ya onyo la barafu mbele.
ii. Ukosefu wa Darubini kwa Walinzi (Lookouts)
Walinzi waliokuwa juu ya mnara wa kuangalia hawakuwa na darubini (binoculars), jambo lililowafanya wasione iceberg kwa wakati.
iii. Mlolongo wa Maamuzi Mabaya
Nahodha (Captain Edward Smith) hakupunguza kasi wala kubadilisha njia licha ya taarifa za barafu. Uamuzi huu uliongeza hatari.
iv. Muundo wa Meli
Titanic ilijengwa kwa kuta za ndani zilizotenganisha meli katika vyumba. Lakini kuta hizo hazikufika juu kabisa, na maji yalipopenya vyumba 5 vya mbele, yaliweza kuendelea kusambaa.
v. Idadi Ndogo ya Boti za Uokoaji
Titanic ilikuwa na boti 20 pekee, ambazo zingeweza kuokoa takribani watu 1,178 – ni nusu tu ya abiria waliokuwemo. Sheria ya wakati huo haikuhitaji boti zaidi kwa meli kubwa kiasi hicho.
4. Madhara ya Ajali ya Titanic
Vifo: Zaidi ya watu 1,500 walifariki dunia
Walionusurika: Takribani 700
Ajali hii ilisababisha mabadiliko makubwa ya sheria za usalama wa majini, ikiwemo kuongeza boti za kujiokoa, mawasiliano ya dharura, na walinzi wa doria baharini kwa ajili ya kufuatilia barafu.
5. Mafundisho Kutoka Ajali ya Titanic
Kiburi cha Teknolojia: Titanic ilitangazwa kuwa “isiyozamika”, lakini ilizama safari ya kwanza – somo kuwa teknolojia haina makosa sifuri.
Kipaumbele kwa Usalama: Idadi ya boti za uokoaji ilipuuzwa ili kuondoa uzito na kuokoa nafasi.
Uchukuaji Hatua kwa Onyo: Onyo la barafu halikuchukuliwa kwa uzito, jambo lililosababisha maafa makubwa.
Ukosefu wa maandalizi ya dharura: Hakukuwa na mafunzo ya kutosha ya namna ya kutumia boti za uokoaji.
MASWALI YANAYOULIZWA MARA KWA MARA (FAQs)
Ni nini kilisababisha Titanic izame?
Titanic ilizama baada ya kugonga iceberg usiku wa Aprili 14, 1912. Kasi kubwa, uzembe wa maamuzi, na muundo wa meli uliosaidia maji kuingia kwa haraka vilichangia ajali hiyo.
Ni watu wangapi walifariki kwenye ajali ya Titanic?
Takribani watu 1,500 kati ya zaidi ya 2,200 waliokuwemo ndani ya meli walifariki dunia.
Kwanini Titanic haikuwa na boti za kutosha za kujiokoa?
Wakati huo, sheria za usalama wa meli hazikuhitaji meli kuwa na boti za kutosha kwa kila abiria. Pia, waandaaji walihofia boti nyingi kuharibu mwonekano wa kifahari wa meli.
Je, watu wote waliokuwa kwenye Titanic walikufa?
Hapana. Takribani watu 700 walinusurika ajali hiyo.
Je, miili ya watu waliokufa ilipatikana?
Miili mingi ilitoweka baharini, lakini baadhi ya miili ilikusanywa na kuzikwa, mingine ikiwa kwenye makaburi ya pamoja huko Halifax, Canada.
Meli ya Titanic ilipatikana lini baharini?
Mabaki ya Titanic yaligunduliwa mwaka 1985 na wanasayansi wa Marekani wakiongozwa na Dr. Robert Ballard.
Kwa nini Titanic ilisemekana kuwa ‘isiyozamika’?
Ilikuwa na mfumo wa kisasa wa vyumba vya ndani vilivyoweza kuzibwa kwa milango ya chuma, lakini vyumba hivyo havikufika juu ya meli, hivyo maji yaliweza kusambaa.
Ni nani aliyekuwa nahodha wa Titanic?
Nahodha wa Titanic alikuwa Captain Edward Smith, ambaye pia alikufa kwenye ajali hiyo.
Ni nini kilifuatia baada ya ajali ya Titanic?
Sheria mpya za usalama wa meli zilitungwa, ikiwemo mkataba wa kimataifa wa usalama wa maisha baharini (SOLAS) mwaka 1914.
Kuna filamu au tamthilia zinazohusu Titanic?
Ndiyo, filamu maarufu zaidi ni *Titanic* (1997) iliyoongozwa na James Cameron na kushinda tuzo nyingi duniani.
