Browsing: Afya

Afya

Kuchanganya dawa na pombe ni jambo ambalo watu wengi hufanya bila kufahamu hatari zake. Wengine hufanya hivyo kimakosa, na wengine kwa makusudi wakidhani kwamba pombe haina madhara makubwa wanapotumia dawa. Ukweli ni kwamba kuchanganya dawa (za hospitali au hata za kienyeji) na pombe kunaweza kuwa hatari sana kwa afya na maisha yako. Kwa Nini Kuchanganya Dawa na Pombe Ni Hatari? Mwili wako unapopokea dawa na pombe kwa wakati mmoja, ini na figo huwa na kazi kubwa ya kuchakata kemikali hizi. Pombe inaweza kubadilisha namna dawa zinavyofanya kazi, kuongeza madhara ya dawa, au hata kuzuia dawa kufanya kazi yake ipasavyo. Madhara…

Read More

Malaria ni mojawapo ya magonjwa yanayowaathiri watoto kwa kiwango kikubwa barani Afrika, hasa walio na umri wa chini ya miaka mitano. Watoto wachanga (yaani walio chini ya miezi 12) wako katika hatari zaidi kwa sababu kinga yao ya mwili bado haijakomaa. Kwa kuwa dalili za malaria kwa watoto wachanga mara nyingi hutofautiana na zile za watu wazima, wazazi wengi huchelewa kuchukua hatua mapema, jambo ambalo linaweza kuhatarisha maisha ya mtoto. Kwa Nini Watoto Wachanga Wako Hatarini Zaidi? Mfumo wa kinga bado haujakomaa vizuri. Wana joto la mwili lisilodhibitika kwa urahisi. Wanaweza kuonyesha dalili zisizo za moja kwa moja. Wanahitaji uangalizi…

Read More

Malaria ni ugonjwa unaosababishwa na vimelea wa Plasmodium, unaoenezwa na mbu wa jinsia ya Anopheles. Kati ya aina zote za malaria, malaria ya ubongo (cerebral malaria) ni mojawapo ya aina hatari zaidi inayohitaji matibabu ya haraka. Hii hutokea pale ambapo vimelea wa malaria husambaa hadi kwenye ubongo na kusababisha madhara makubwa katika mfumo wa fahamu. Aina hii husababishwa sana na Plasmodium falciparum. Dalili za Malaria Kupanda Kichwani (Cerebral Malaria) Kuchanganyikiwa (Confusion)Mgonjwa anaweza kuanza kuongea mambo yasiyoeleweka, kutokujitambua au hata kupoteza mwelekeo wa mahali alipo. Kupoteza fahamuHali ya mgonjwa inaweza kuzidi na kufikia hatua ya kupoteza fahamu kabisa. Degedege (Kifafa cha…

Read More

Malaria ni ugonjwa hatari unaosababishwa na vimelea vya Plasmodium vinavyoenezwa na mbu wa kike aina ya Anopheles. Huu ni ugonjwa unaosumbua sana nchi za joto hususan Afrika, ikiwa ni pamoja na Tanzania. Dalili za malaria zinaweza kuanzia homa kali, kutetemeka, maumivu ya kichwa, uchovu hadi kutapika na kuharisha. Matibabu ya malaria ni ya haraka na yanayohitaji kufuata mwongozo wa kitabibu. Katika makala hii, tutajifunza kwa undani kuhusu dawa za malaria zinazotumika zaidi, jinsi zinavyofanya kazi, na tahadhari muhimu wakati wa matumizi. Aina za Dawa za Malaria Zinazotumika Tanzania Artemether + Lumefantrine (ALU) Majina ya kibiashara: Coartem, Lumartem, Artefan Ni mchanganyiko…

Read More

Mwili wa binadamu una mfumo wa kushangaza wa kujilinda na kujisafisha. Moja ya mifumo hiyo ni ule wa kuondoa seli au chembe nyekundu za damu (red blood cells) ambazo zimezeeka au kuchakaa. Chembe hizi hufanya kazi ya kubeba oksijeni, lakini baada ya muda wa wastani wa siku 120, huchakaa na kuhitajika kuondolewa ili kupisha mpya. Lakini ni wapi hasa chembe hizi hupelekwa? Na ni kiungo gani cha mwili kinahusika katika kuharibu seli hizi? Makala hii itakujibu hayo yote kwa kina. Kazi ya Chembe Nyekundu za Damu (Red Blood Cells) Chembe nyekundu za damu: Hubeba oksijeni kutoka kwenye mapafu kwenda kwenye…

Read More

Kuongezewa damu (blood transfusion) ni zoezi la kitabibu linalofanywa kwa mtu ambaye amepoteza damu nyingi au ana upungufu mkubwa wa damu (anemia), ili kurejesha kiasi cha damu mwilini na kuboresha afya. Ingawa hatua hii huokoa maisha ya watu wengi kila mwaka, haikosi changamoto. Katika makala hii, tutaeleza madhara yanayoweza kutokea wakati au baada ya kuongezewa damu, na jinsi ya kuyatambua na kuyadhibiti mapema. Sababu za Kuongezewa Damu Mgonjwa anaweza kuongezewa damu kutokana na: Kupoteza damu nyingi wakati wa ajali au upasuaji Upungufu wa damu sugu (anemia) Magonjwa ya damu kama seli mundu au leukemia Kompilikesheni za uzazi kama kutokwa na…

Read More

Podophyllin cream ni dawa inayotumika kwa ajili ya kutibu warts au vijinyama vinavyoota kwenye sehemu za siri, vidole, au maeneo mengine ya ngozi. Mara nyingi vijinyama hivi husababishwa na virusi vya HPV (Human Papillomavirus). Dawa hii hufanya kazi kwa kuua seli za ngozi zilizoshambuliwa na virusi, hivyo kusaidia kuondoa vijinyama hivyo polepole. Katika makala hii, tutaeleza kwa undani jinsi ya kutumia podophyllin cream kwa usahihi, tahadhari za kuchukua, madhara yanayoweza kujitokeza, na maswali yanayoulizwa mara kwa mara. Podophyllin Cream ni Nini? Podophyllin cream ni dawa ya kupaka yenye kemikali ya podophyllotoxin, ambayo hupunguza ukuaji wa seli zisizo za kawaida kwenye…

Read More

Insulini ni homoni muhimu sana inayozalishwa na kongosho (pancreas), na ina jukumu kubwa katika udhibiti wa kiwango cha sukari (glucose) kwenye damu. Bila insulini au kwa viwango visivyo vya kawaida, mwili hupata changamoto kubwa ya kiafya kama vile kisukari (diabetes). Insulini ni Nini? Insulini ni homoni inayozalishwa na seli maalum zinazojulikana kama beta cells zilizoko kwenye kongosho. Homoni hii hutolewa pale ambapo kiwango cha sukari kwenye damu kimeongezeka, hasa baada ya kula chakula. Kazi Kuu za Insulini Mwilini 1. Kudhibiti Kiwango cha Sukari Katika Damu Hii ndiyo kazi kuu ya insulini. Inasaidia kusafirisha sukari kutoka kwenye damu kwenda ndani ya…

Read More

Baada ya kutoa mimba—iwe kwa hiari au kwa sababu za kiafya—mwili wa mwanamke hupitia mabadiliko mengi ya homoni na kimwili. Moja ya maswali ya kawaida kutoka kwa wanawake wengi ni: “Ni lini nitapata hedhi tena baada ya kutoa mimba?” 1. Hedhi Huchelewa kwa Muda Gani Baada ya Kutoa Mimba? Kwa kawaida, mwanamke huweza kuona hedhi yake ya kwanza katika kipindi cha wiki 4 hadi 8 baada ya kutoa mimba. Hili hutegemea: Umri wa mimba ilivyokuwa Njia iliyotumika kutoa mimba (ya dawa au upasuaji) Hali ya homoni za mwili baada ya mimba kutoka Mzunguko wa kawaida wa hedhi wa mwanamke kabla…

Read More

Nguvu za kiume ni uwezo wa mwanaume kufanya tendo la ndoa kwa kuridhisha, ikiwa ni pamoja na uwezo wa kusimamisha uume na kuendeleza hali hiyo kwa muda unaofaa. Kupungua kwa nguvu za kiume si jambo la ajabu, bali ni tatizo linalowakumba wanaume wengi – vijana kwa wazee. Wengine huona aibu kulizungumzia, lakini ni muhimu kuelewa chanzo ili kupata suluhisho. 1. Msongo wa Mawazo na Hali ya Kisaikolojia Maelezo:Msongo wa mawazo (stress), huzuni, wasiwasi, au hofu ya kushindwa huathiri moja kwa moja uwezo wa mwanaume wa kuhimili tendo la ndoa. Suluhisho: Zingatia afya ya akili kwa kushiriki mazoezi, kushiriki katika ibada,…

Read More