Maambukizi ya njia ya mkojo (UTI) ni tatizo la kawaida linalowaathiri wanawake zaidi kutokana na maumbile yao ya anatomia. UTI huwa sugu pale ambapo maambukizi hayaendelea kupona licha ya kutumia dawa au hujirudia mara kwa mara ndani ya muda mfupi. UTI sugu kwa mwanamke si tu husababisha usumbufu wa kudumu, bali pia huweza kuathiri mfumo wa uzazi na figo endapo haitatibiwa ipasavyo.
Aina za Dawa za UTI Sugu kwa Mwanamke
1. Antibiotics za Kisasa
Dawa hizi ni chaguo la kwanza katika kutibu UTI sugu. Uchunguzi wa mkojo hufanyika ili kubaini aina ya bakteria na kuchagua antibiotic inayofaa. Miongoni mwa dawa zinazotumika ni:
Nitrofurantoin – hasa kwa UTI ya kibofu.
Fosfomycin trometamol – huchukuliwa dozi moja tu.
Ciprofloxacin – kwa maambukizi sugu na ya juu.
Trimethoprim-sulfamethoxazole (Septrin) – kwa maambukizi ya muda mrefu.
Amoxicillin-clavulanate (Augmentin) – kwa wanawake wasiotolerate dawa zingine.
Kumbuka: Dawa hizi hutolewa baada ya kupima mkojo (urine culture) ili kuzuia kutumia antibiotic isiyo sahihi.
Dawa za Asili (Tiba Mbadala)
2. Juisi ya cranberry
Ina virutubisho vinavyosaidia kuzuia bakteria kujishikiza kwenye kuta za kibofu. Inapendekezwa kunywa kikombe kimoja cha juisi ya cranberry isiyo na sukari kila siku.
3. Tangawizi na asali
Tangawizi ina uwezo wa kupambana na maambukizi na kupunguza maumivu. Chemsha tangawizi, tia asali na unywe mara mbili kwa siku.
4. Maji ya uvuguvugu na chumvi ya mawe (Epsom salt)
Kujiosha ukeni au kukaa kwenye beseni lenye maji ya uvuguvugu na chumvi ya mawe husaidia kupunguza kuwasha na maumivu.
5. Kitunguu saumu
Kinasaidia kuua bakteria. Kula punje 2 hadi 3 kila asubuhi au weka kwenye maji ya uvuguvugu na unywe.
Tiba ya Kuzuia UTI Sugu Kujirudia
Matumizi ya probiotic – mfano: maziwa mgando (yogurt) yaliyo hai kusaidia kusawazisha bakteria wazuri ukeni.
Douching ya asili – kutumia maji ya ndimu kidogo kwenye maji ya uvuguvugu kuosha sehemu za siri mara moja kwa wiki.
Kunywa maji mengi – angalau lita 2 kwa siku kusaidia kusafisha kibofu.
Kukojoa mara kwa mara na baada ya tendo la ndoa – kusaidia kusafisha bakteria waliopenya.
Tahadhari Kabla ya Kutumia Dawa
Usitumie antibiotic bila ushauri wa daktari.
Fanya kipimo cha mkojo mara kwa mara kuthibitisha kama UTI imetibika.
Epuka kujitibu mara kwa mara kwani inaweza kufanya UTI kuwa sugu zaidi.
Maswali Yaulizwayo Mara kwa Mara (FAQs)
UTI sugu kwa mwanamke ni nini?
Ni hali ambapo maambukizi ya njia ya mkojo hayaponi kabisa au hujirudia mara nyingi licha ya kutumia dawa.
Je, ni dawa gani bora kwa UTI sugu?
Dawa bora hutegemea kipimo cha mkojo, lakini Ciprofloxacin, Nitrofurantoin na Fosfomycin ni miongoni mwa dawa zinazotumika sana.
Ninawezaje kuzuia UTI kurudi baada ya matibabu?
Kwa kunywa maji mengi, kukojoa mara kwa mara, kudumisha usafi, na kutumia probiotic.
Je, dawa za asili zinaweza kuponya UTI sugu?
Zinasaidia kupunguza dalili na kuimarisha kinga ya mwili, lakini haziwezi kuchukua nafasi ya antibiotic.
Ni kwa muda gani natakiwa kutumia antibiotic?
Kwa kawaida ni kati ya siku 3 hadi 14, kutegemeana na aina na ukali wa maambukizi.
Je, ninaweza kupata UTI kwa kushiriki tendo la ndoa?
Ndiyo, hasa ikiwa usafi wa kutosha hautazingatiwa kabla na baada ya tendo.
UTI sugu inaweza kuathiri figo?
Ndiyo, maambukizi yanapopanda hadi figo yanaweza kusababisha matatizo makubwa kama pyelonephritis.
Je, wanawake wajawazito wanaweza kutumia dawa za UTI sugu?
Ndiyo, lakini ni lazima dawa zitolewe chini ya uangalizi wa daktari kwa ajili ya usalama wa mama na mtoto.
UTI inaweza kuathiri uwezo wa kupata ujauzito?
Maambukizi sugu yanaweza kuharibu mirija ya uzazi na kuathiri uwezo wa kupata mimba.
Ni lini niende hospitali kwa uchunguzi?
Pale unapohisi maumivu ya mkojo, mkojo unaonuka au dalili zozote za UTI kurudi, hata kama tayari ulitibiwa.